Akademik Veri Yönetim Sistemi
Kırbaş A. (Yürütücü), Değirmençay Ş., Apaydın Yıldırım B., Aktaş M. S., Eroğlu M. S., Eren E.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2024 - 2026
Buzağı hastalıkları, sığır endüstrisindeki ekonomik kayıpların en önemli nedenidir. Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de sığır yetiştiriciliğinin en önemli sorunlarından biri olan neonatal ishaller, buzağılarda genellikle doğumdan sonraki ilk 3-4 haftalık sürede görülmekte olup yüksek oranda morbidite ve mortaliteye neden olmaktadır. Bu projede neonatal buzağı kayıplarına neden olan ishallere bağlı olarak gelişen hipovolemi ve dehidrasyon sonucu oluşan akut böbrek hasarının (ABH) tanısında böbrek biyobelirteçleri, Clusterin (Clu), Cystatin-C (Cyst-C), Böbrek hasar molekülü-1 (KIM-1), Nötrofil jelatinaz ilişkili lipokalin (NGAL) ve Simetrik dimetil arjinin (SDMA) ayrıca rutinde analiz edilen Üre ve Kreatinin (Cr)’in değişimi ve performansı incelenecektir. Projede Atatürk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Hayvan Hastanesi Büyük Hayvan Kliniğine ishal şikâyeti ile muayene, teşhis ve tedavi amacıyla getirilen akut ishalli farklı ırk ve cinsiyetlerde (Holştayn, Montofon, Simental ve Yerli Irk melezleri) olan 30 adet neonatal buzağı (1-28 günlük) ve sağlıklı 10 adet neonatal buzağı (1-28 günlük) olmak üzere toplam 40 adet buzağı çalışmanın hayvan materyalini oluşturacaktır. Etiyolojik tanı için hayvanlardan alınan dışkı örnekleri alınarak hızlı tanı test kitleri ile etiyoloji belirlenecektir. Çalışma dört gruptan oluşacak ve hasta grupları dehidrasyon şiddetine göre sınıflandırılacak olup; hafif şiddette dehidrasyona sahip buzağılar HŞDG grubunu (n=10), orta şiddette dehidrasyona sahip olanlar OŞDG grubunu (n=10) ve şiddetli dehidrasyona sahip buzağılar ise ŞDG grubunu (n=10) oluşturacaktır. Kontrol grubunu (n=10) ise Atatürk Üniversitesi Gıda ve Hayvancılık Uygulama ve Araştırma Merkezi’nden sağlıklı olduğu belirlenen 10 adet (Kontrol grubu) sağlıklı neonatal buzağılar oluşturacaktır. Hasta ve sağlıklı buzağılarda klinik (dehidrasyon derecesi, dışkı kıvamı, kalp ve solunum frekansları, rektal sıcaklık, kapiller dolum zamanı ve mental durum) ve hematolojik muayeneler (eritrosit, lökosit ve trombosit indeksleri) yapılacak, serum ve idrar örneklerinde sığır spesifik ELISA test kitleri kullanılarak böbrek biyobelirteçlerinin düzeyleri ve serum örneklerinde üre ve Cr düzeyleri klinik biyokimya cihazında uygun kitlerle tespit edilecek, venöz kan örneklerinde ise kan gazı analizleri (pO2, pCO2, pH, HCO3, STO2) ve laktat ölçümleri yapılacaktır. Sonuç olarak; bu projede neonatal buzağı kayıplarına neden olan ishallere bağlı olarak gelişen hipovolemi ve dehidrasyon kaynaklı şekillenen ABH’nın tespitinde yeni biyobelirteçler Clu, Cyst-C, KIM-1, NGAL ve SDMA’nın akut hasarı göstermedeki performanslarının bilinen biyobelirteçlerden Üre ve Cr’den daha üstün olacağı düşünülmektedir.