Sosyal Medyanın Yerel Yemek Kültürü Etkileri Üzerine Bir Değerlendirme: Dijital Fenomenler

Creative Commons License

Öztürk Y., İspir N.

Elektronik Cumhuriyet İletişim Dergisi, cilt.3, sa.1, ss.9-26, 2021 (Hakemli Dergi)

Özet

Kültür, bir grubun üyelerinin veya topluluğun üyeleri tarafından uygulanan ve kabul edilen, kalıtsal olmayan ancak sonradan öğrenilen inançlar, değerler ve tutumlar olarak tanımlanmaktadır. Yemek ise biyolojik olarak besinsel bir ihtiyaç olmasının yanı sıra nesilden nesile aktarılan önemli bir kültürel mirastır. Yerel yemekler kuşkusuz kültürün bütünleyici bir kısmını oluşturur. Sosyolojik bağlamda da değer kazanan yemek; sadece açlığı ortadan kaldırmak için yapılan fizyolojik bir ihtiyacın ötesinde; toplumsal etkinlikleri ve ritüelleri kapsayan geniş bir kavramdır. Yerel yemek kültürleri son dönemde internet teknolojisinin gelişimi sonrası sosyal medyada sıkça işlenen bir öğe olmuştur. Sosyal medyanın gelişimine bağlı olarak insanlar merak ettikleri bir yöreye veya bölgeye ait yemeğin neler olduğunu ve nerelerde yenmesi gerektiğini bilgisayarlar ve cep telefonları aracılığıyla öğrenebilmektedir. Bu araştırmada YouTube’da yeme-içme kanalı bulunan YouTube yemek fenomenlerinin yerel yemek kültürlerinin tanıtılmasındaki rolünün ortaya konulması amaçlanmıştır. Amaç doğrultusunda niteliksel araştırma kategorisi içerisinde yer alan derinlemesine görüşme tekniği kullanılmış ve elde edilen veriler analiz edilmiştir. Çalışma sonucu elde edilen veriler neticesinde; YouTube yemek fenomenlerinin yerel yemek kültürlerinin tanıtılmasına katkı sağladığı görülmüştür. Bununla birlikte; YouTube’un içerik üreticilerini yönlendirici bir etkiye sahip olması, yerel yemek kültürlerinden ziyade popülerliği yüksek olan mekânları ziyaret etmelerine neden olduğu saptanmıştır. Bu bağlamda; YouTube Yemek Fenomenleri bir yandan yerel yemek kültürlerini tanıtmak gibi olumlu bir işlev görürken diğer yandan popüler kültür ve kültür endüstrisinin etkisiyle zaman zaman yerel yemek kültürlerinden ziyade dijital medyada popüler olan yerleri tercih ettikleri bulgulanmıştır.

Culture is described as the beliefs, values and behaviors that are practiced and accepted by members of a group or members of the community, which are not inherited but learned from others. Food, on the other hand, is not only a nutritional need but also an important cultural heritage passed down from generation to generation. Local dishes are beyond doubt that integral part of the culture. As food culture gaining value in the sociological context; beyond just a physiological need to eliminate hunger; it is a broad concept that includes social activities and rituals. Local food cultures have become a frequently discussed item on social media after the development of internet technology. Depending on the development of social media, people can learn what the food of a region or region they are curious about is and where it should be eaten through computers and mobile phones. In this study, it was aimed to reveal the role of YouTube food influencers, which have a food and beverage channel on YouTube, in promoting local food cultures. In parallel with this purpose, the in-depth interview technique in the qualitative research category was used and the data obtained were analyzed. As a result of the data obtained from the study; YouTube food influencers have been found to contribute to the promotion of local food cultures. However; It has been determined that the fact that YouTube has a guiding effect on content producers causes them to visit places with high popularity rather than local food cultures. In this context; While YouTube food influencers has a positive function of promoting local food cultures, it has been found that they sometimes prefer places that are popular in digital media rather than local food cultures, with the influence of the popular culture and culture industry.