Akademik Veri Yönetim Sistemi
TURKISH STUDIES, cilt.12, sa.13, ss.507-530, 2017 (Hakemli Dergi)
Moda, insanların değişiklik arama ve yeni biçimler ortaya koyma
tutkusunun bir dışa vurumudur. Bu dışa vurum, süslenme ve değişiklik
ihtiyacıyla beraber toplumda yaşayan bireylerin ortak gelenek -
görenekleriyle ilintili olarak ortaya çıkan, moda kültürüyle beslenen,
geçici yaşam biçimleriyle şekillenen ve çoğu zamanda da çağcıl
yeniliklerle vücut bulan melez bir yapının simgesidir. Ortak bir kökene
dair öznel bir inanç taşıyan her birey o toplumu oluşturan ana kültür
kalıplarını (dil, din, örf- adetler, edebiyat, musiki, mimari, giyim - kuşam)
kullanarak yeni yaşam tarzları geliştirir ve geliştirilen her yeni yaşam
biçimi onları baskın olan gruptan ayrıştırarak, kendi toplumsal
kimliklerini kazanmalarında etkin bir rol üstlenir.
Giysi tasarımlarının tasarımsal süreçlerinde geçmişe atfedilen her
tür tasarımsal eylem, tasarımcının geçmiş eylemlerinden beslenir ve belli
bir sembolik dil kullanarak tasarımcının hâkim toplum içerisindeki
kimlik ya da etnik kimliğinin bir ifadesi olarak karşımıza çıkar. Etnik
kimlik her ne kadar azınlık statüsüne indirgenen grupların
başvurdukları ya da refere ettikleri bir kavram olarak anlam bulsa da,
çalışmada geçen etnik kimlik tamamen apolitik söylemler içeren ve
yalnızca ortak bir kültüre, dile ve müşterek inançlara sahip toplumlarda
yaşayan bireylerin yer değiştirmelerine bağlı olarak, onlara doğuştan
“verili” olan ile sonradan “edinilmiş” olan arasındaki sözsel olmayan
iletişimi sağlayan yaratıcı ve özgün her tür tasarımsal eylemler
kastedilmektedir.
Kimlik/Etnik kimliğin moda tasarımı üzerindeki rolüne odaklanan
bu çalışmada, örneklem olarak dünyaca ünlü moda tasarımcıları Erte,
Balenciaga, John Galliano, Kansai Yamamoto ve Atıl Kutoğlu seçilmiştir.
Seçilen bu moda tasarımcılarının özgün giysi tasarımları, etnik kimlik
unsurlarını tasarımsal süreçler içerisinde barındırması açısından
araştırmaya geniş olanaklar sunmuştur. Bu çerçevede, moda
tasarımcılarının özgün giysi tasarımları incelenerek konuyla ilgili görsel içerikler tespit edilmiştir. Tespit edilen bu görsel içerikler giysi tasarımı
üzerinden analizleri yapılarak, etnik kimliğin zengin bir tasarım dilinin
gelişimine nasıl katkı sağladığı konusuna açıklık getirilmiştir.