Akademik Veri Yönetim Sistemi
Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi OTAM, sa.55, ss.1-30, 2024 (Hakemli Dergi)
Yavuz Cezar, Osmanlı tarihi araştırmalarına çok önemli ve kritik katkılar yapmış bir iktisat tarihçisidir. Akademik biyografi niteliğindeki bu makalede Cezar’ın akademik kariyeri ve ortamı, eserleri ve bunları üretirken beslendiği kaynaklar, yaptığı tespitler ve ulaştığı sonuçlar bütüncül bir bakış açısıyla incelenmektedir. Cezar özellikle mali tarih ve kurumlar, sarraflar ve kredi ilişkileri, esham sistemi, vergiler ve reformlar gibi Osmanlı Devleti’nin sosyoekonomik tarihini aydınlatacak pek çok farklı konuda eser ortaya koymuştur. Şöhreti araştırmacıların malumu olan “Osmanlı Maliyesinde Bunalım ve Değişim Dönemi: XVIII. Yüzyıldan Tanzimat’a Mali Tarih” başlıklı tek kitabı, yayımlandığı 1986 yılından beri Osmanlı tarihi araştırmalarında başucu eserlerden biri olma özelliğini bugün dahi korumaktadır. Kurumlara özel bir ilgi gösteren Cezar, kurumların bütün yönleriyle araştırılması ve anlaşılmasından sonra daha sağlam analizler yapılabileceğini iddia etmiş; kendi eserlerinde bu temeli inşa etmek üzerine yoğunlaşmıştır. Kaynakları eleştirel ve metodolojik süzgeçten geçirerek okumak ve sosyoekonomik değişim-dönüşüm sürecinin serencamını ayrıntılandırmak üzere literatürde asli bir yer edinmiştir. İktisat tarihçileri üzerine yapılacak uzun soluklu bir araştırma projesinin ilk eseri olan bu makale, alandaki akademik biyografi boşluğunun doldurulması hususunda bir katkı sunmayı amaçlamaktadır.
Yavuz Cezar is an economic historian who has made significant and critical contributions to the Ottoman historical studies. This paper, as an academic biography, tries to offer a holistic analysis of Cezar's academic career and environment, his works and the sources he used, and his findings and conclusions. Cezar produced works on a wide range of topics that shed light on the socio-economic history of the Ottoman Empire, such as financial history and financial institutions, sarrafs and their credit relations, the esham system, taxation, and reforms. His only book, titled "An Era of Crisis and Change in the Ottoman Finance Department: Financial History from the Eighteenth Century to the Tanzimat", which is well known to researchers, has been one of the essential works in Ottoman history research since it was published in 1986. Cezar paid special attention to institutions and argued that robust analyses could be made only after institutions were thoroughly researched and understood, which is why he concentrated on building this foundation in his own works. He has achieved an essential place in the literature by reading the sources through a critical and methodological filter and elaborating on the process of socio-economic change and transformation. This paper is the first work of a long-term research project on economic historians and aims to contribute to filling the academic biography gap in the field.