Akademik Veri Yönetim Sistemi
Diğer, ss.122, 2020
LITYUM-EKT KOMBINE TEDAVISINDE KOGNITIF
FONKSIYONLAR
İrem İlter
Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Erzurum
AMAÇ: Klinik pratik için güncel kılavuzlar, merkezi sinir sisteminde
morbidite riskinin artması nedeniyle elektrokonvülsif terapi (EKT)
sırasında eş zamanlı lityum kullanımını tavsiye etmemektedir. Özel
klinik durumlarda ve uygun önlemlerle, EKT-lityum kombinasyonu,
geleneksel terapötik yaklaşımların başarısız olduğu alternatif bir tedavi
stratejisi olarak güvenli ve etkili bir şekilde kullanılabilir. Bu olguda
amacımız EKT-lityum kombine tedavisi uygulanan bipolar afektif
bozukluk manik epizod tanılı hastada kombine tedavi sırasında kognitif
fonksiyonlarda reversibl bozulmaya dikkat çekmektir.
OLGU: 18 yaş, kadın hasta, ortaokul mezunu, 10 aydır sevgi evlerinde
kalıyor. Hasta kliniğimize saldırganlık, yurttan kaçma, perseküsyonreferans sanrıları, görme varsanıları, insomnia, konuşma ve hareket
artışı şikâyetleriyle getirildi. Bipolar afektif bozukluk manik epizod
ön tanısı düşünülen hastaya lorazepam 10 mg/gün, aripiprazol 20
mg/gün ve aripiprazol 400 mg intramüsküler (IM) depo tedavileri
başlandı. Perseküsyon referans sanrıları artan hastaya lityum 900 mg/
gün başlanarak 1200 mg’a yükseltildi. Hareketliliği azalmasına karşın
sanrıları devam eden hastanın aripiprazolü kesilerek olanzapin 20 mg/
gün tedavisi verildi. Sanrıları devam eden hastaya klozapin tedavisi
eklenerek EKT uygulanmaya başlandı. EKT ve lityum birlikteliğinin
hastanın kognitif fonksiyonlarını bozduğu gözlemlendiğinden lityum
tedavisi kesildi. Lityum tedavisi kesildiğinde kognitif fonksiyonların
düzeldiği görüldü. 10 seans EKT sonrası sanrıları kaybolan hasta
klozapin 200 mg/gün ve lityum 1500 mg/gün tedavileriyle taburcu
edildi.
TARTIŞMA: Eş zamanlı olarak lityum ve elektrokonvülsif terapi
kullanımı (EKT) tartışmaya tâbidir. İyi tasarlanmış hiçbir çalışma,
lityum ve EKT’nin birlikte kullanılmasını desteklemediğinden,
hastalar ve doktorlar için güvenlik sorunları ortaya çıkmaktadır. Bizim
olgumuzda lityum-EKT kombinasyonu sırasında kognitif fonksiyonları
bozulan, Mini Mental Testi 21 olarak puanlanan hastanın, lityum
tedavisi kesildikten sonra Mini Mental Test puanı 30 puana yükselmiştir.
Bu sonuç doğrultusunda lityum-EKT kombinasyonunun kognitif
fonksiyonlarda reversibl olarak bozulmalara yol açtığı anlaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Lityum, EKT, kognitif bozulma