4. Türkiye İnme Akademisi, Ankara, Türkiye, 18 - 20 Aralık 2020, ss.32-34
TÜRKİYE’DE İNME HASTALARINDA ATRİAL FİBRİLASYON VE YÖNETİMİ: NÖROTEK ÇALIŞMASI GERÇEK HAYAT VERİLERİ
Mehmet Akif Topcuoğlu1, Ethem Murat Arsava1, Atilla Özcan Özdemir2, Mustafa Çetiner3, Elif Sarıönder Gencer4, Aygul Guneş5, Yakup Krespi6, Erdem Yaka7, Levent Öcek8, Zeynep Tanrıverdi9, Ülgen Yalaz Tekan9, Ayça Özkul10, Esra Özkan11, Hadiye Şirin12, Ayşe Güler12, Oguzhan Kurşun13, Refik Kunt14, Utku Cenikli15, Bilgehan Acar16, Yüksel Kablan17, Ayşe Yılmaz18, Canan Togay Işıkay19, Eda Aslanbaba19, Mine Sorgun19, Hesna Bektaş20, Murat Çabalar21, Vildan Yayla21, Hacı Ali Erdoğan21, Mustafa Gökçe22, Songül Bavli22, Nedim Ongun23, Onur Keskin24, Özlem Akdoğan25, Ufuk Emre25, Özlem Kayım Yıldız26, Aslı Bolayır26, Çetin Kürşad Akpınar27, Hasan Hüseyin Karadeli28, Tuğba Özel29, Ali Ünal29, Babur Dora29, Zulfikar Arlıer30, Alper Eren31, Aysel Milanoğlu32, Bijen Nazliel33, Hale Batur Çağlayan33, Bülent Güven34, Mücahid Erdoğan35, Zeynep Özdemir Acar35, Mustafa Bakar36, Semih Giray37, Songul Şenadım38, Talip Asil39, Turgay Demir40, Yaprak Özüm Ünsal41,Neslihan Eşkut41, Yıldız Aslan42, Demet Funda Baş42, Ufuk Şener42, Bahar Değirmenci43, Ufuk Aluçlu43, Birgül Baştan44, Zeynep Acar44, Buket Niftioğlu45, Duran Yazıcı46, Emrah Aytaç47, Fatma Birsen İnce48, Halil Ay49, Halil Önder50, Hasan Huseyin Kozak51, İrem İlgezdi52, Adnan Burak Bilgiç52, Şenol Akyol52, Levent Güngör53, Murat Mert Atmaca54, Mustafa Şen55, Recep Yevgi56, Sinem Yazıcı Akkaş57, Tahir Yoldaş58, Tugrul Atasoy59, Bilge Piri Çınar59, Arda Yılmaz60, Hamid Genç60, Aysın Kısabay61, Faik İlik62, Hayri Demirbaş63, İpek Midi64, Pınar Bekdik Şirinocak65, Taşkın Duman65, Tülin Demir67, Ufuk Can68, Vedat Ali Yurekli69, Zehra Bozdoğan70, Zekeriya Alioğlu71, Dilaver Kaya72, Nazire Afşar72, Erdem Gürkaş73, Eren Toplutaş74, Eylem Değirmenci75, Gülseren Büyükşerbetçi76, İsa Aydın77, M. Tuncay Epçeliden78, Nilda Turgut79, Nilüfer Kale80, Eda Çoban80, Nilüfer Yeşilot81, Esme Ekizoğlu81, Özgü Kizek81, Ozlem Bilgili82, Recep Baydemir83, Merve Akçakoyunlu83, Zahide Yılmaz84, Şerefnur Öztürk85
1Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Ankara
2Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Eskişehir
33
3Dumlupınar Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Kütahya
4Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Antalya
5Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Bursa Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İnme Ünitesi, Bursa
6İstanbul Aydın Üniversitesi, VM Florya Medikal Park Hastanesi, Kapsamlı İnme Merkezi, İstanbul ve İstinye Üniversitesi Bahçeşehir Liv Hospital İstanbul ve Pendik Medikal Park Hastanesi, İstanbul
7Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, İzmir
8Uşak Devlet Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Uşak
9Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği, İstanbul
10Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Aydın
11Tokat Devlet Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Tokat
12Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, İzmir
13Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği (Şimdi Ankara Şehir Hastanesi), Ankara
14Aydın Devlet Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Aydın
15Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Muğla
16Sakarya Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Sakarya
17İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Malatya
18Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi 2. Noroloji Kliniği, İstanbul
19Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Ankara
20Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Ankara (şimdi Şehir Hastanesi, Ankara)
21İstanbul Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği, İstanbul
22Sütcü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Kahraman Maraş
23Burdur Devlet Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Burdur
24Eskişehir Yunus Emre Devlet Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Eskişehir
25İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği, İstanbul
26Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Sivas
27Samsun Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Samsun
28Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, İstanbul
29Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Antalya
30Başkent Üniversitesi, Adana Uygulama ve Araştırma Merkezi, Nöroloji Anabilim Dalı, Adana
31Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Erzurum
32Yuzuncu Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Van
33Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Ankara
34Dışkapı Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Ankara
35Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Yoğun Bakım Ünitesi, İstanbul
36Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Bursa
37Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Gaziantep
38Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi 1. Noroloji Kliniği, İstanbul
39Memorial Hizmet Hastanesi, Nöroloji Kliniği, İstanbul
40Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Adana
41Sağlık Bilimleri Üniversitesi, İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği, İzmir
42Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği, İzmir
43Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Diyarbakır
44İstanbul Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği, İstanbul
45Muş Devlet Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Muş
46Ordu Devlet Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Ordu
47Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Elazığ
48İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, İstanbul
49Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Urfa
50Yozgat Şehir Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Yozgat
51Necmettin Erbakan Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Konya
52Giresun Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Giresun
53Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Samsun
54Haydarpaşa Sultan Abdülhamid Han Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği, İstanbul
55Yalova Devlet Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Yalova
56Erzurum Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Erzurum
57İstanbul Bağcılar Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği, İstanbul
58Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Ankara
59Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Zonguldak
60Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Mersin
61Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Manisa
62Konya Medicana Hastanesii Nöroloji Kliniği, Konya
63Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Afyon
64Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, İstanbul
65Kocaeli Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Kocaeli
66Mustafa Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Hatay
67Şanlıurfa Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Şanlıurfa
68Baskent Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Ankara
34
69Suleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Isparta
70Kars Harakani Devlet Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Kars
71Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Trabzon
72Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi, Altunizade Hastanesi, Nöroloji Kliniği, İstanbul
73Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Ankara
74İstanbul Medipol Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, İstanbul
75Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Denizli
76Balıkesir Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Balıkesir
77Balıklıgöl Devlet Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Urfa
78Kemer Devlet Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Antalya
79Namık Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Tekirdağ
80İstanbul Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği, İstanbul
81İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, İstanbul
82Edirne Devlet Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Edirne
83Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Kayseri
84Kocaeli Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği 1, İzmit
85Konya Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Konya
Giriş ve Amaç: Atrial fibrilasyon (AF) iskemik inmenin doğrudan önlenebilir en sık nedendir. Ülkemizde AF nedenli inme spektrumuna dair nöroloji kaynaklı geniş ölçekte bir veri bulunmamaktadır. NöroTek-Türkiye kapsamında akut inme algoritmalarının oluşturulmasına katkı yapması beklenen AF tespit edilen akut inme hastalarına dair hastane verisi toplanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Mayıs 2018 Dünya İnme Farkındalık gününde 30 sağlık bölgesine yer alan 87 nöroloji biriminde yatmakta olan 1790 hasta prospektif olarak değerlendirilmiştir. Çalışmada yer alan toplam 929 hasta (859 akut iskemik inme, 70 geçici iskemik atak: TIA) bu analize dahil edilmiştir.
Bulgular: İskemik inme/TIA sebebiyle ile interne edilmiş hastalarda AF oranı %29,8 olup bunların %65’i biliniyorken, %5’i paroksismal ve %30’u yeni tanıdır. AF tanısı ile gelen hastalarda “etkin” tedavi (INR≥2 Varfarin veya rehber dozunda NOAK) alanların oranı %25,3 olup, %42,5 olguda ya hiç ilaç kullanılmamakta ya da sadece antiplatelet kullanılmaktaydı. Düşük doz kullanım oranı 42 NOAK alırken inme geçirmiş olguda %50 idi. Taburcu edilirken oral antikoagülan %94,6 (Düşük molekül ağırlıklı veya unfraksiyone heparin %28,1; Varfarin %32,5 ve NOAK %31) hastaya reçete edilmişti. NOAK ile taburcu edilen olguların %22’sinde doz düşük kategoride olup gelişte NOAK almakta olan olguların yarısı aynı ilaçla taburcu edilmiştir.
Sonuç: NöroTek-TR ülkemizde atrial fibrilasyonun akut inmedeki sıklığı yanı sıra sekonder proflaksi perspektifinde yönetiminin geliştirilebilecek yönlerini ortaya koydu. Türkiye’de hastanede yatan akut inme olgularının yaklaşık üçte birinde atrial fibrilasyon saptanmıştır. Atrial fibrilasyonu bilinen akut inme olgularının dörtte üçünde etkin antikoagülan tedavi kullanılmamaktaydı. Atrial fibrilasyonda inme sekonder proflaksisi kapsamında heparin, varfarin ve NOAK planlaması benzer sıklıkta (üçte bir) olup reçete edilen NOAK dozu dörtte bir olguda subterapötiktir. Atrial fibrilasyona bağlı inmenin önlenebilmesi nonmedikal ve medikal eğitim gerekli görünmektedir.