Sulama suyu tuzluluğuna karşı bioçar kullanımının turp (Raphanus sativus L.) bitkisinin verime bağlı bazı fiziksel özellikleri üzerine etkilerinin araştırılması


Yağanoğlu E., Yerli C.

5th International Food, Agriculture and Veterinary Sciences Congress, Kars, Türkiye, 17 - 19 Mart 2023, ss.22-29

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Kars
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.22-29
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Temiz su kaynaklarının kirlenmesi ve azalması suyun en çok kullanıcısı olan tarımsal sulamalarda alternatif su kaynakları arayışına neden olmuştur. Bir alternatif su kaynağı olan tuzlu suların sulamada kullanımı ile toprak özellikleri olumsuz etkilendiği ve bitki verimi önemli düzeyde azaldığı için tuzlu suların sulamada kullanımında bitki için bir abiyotik stress faktörü olan tuzluluğun aşılması gerekmektedir. Organik bir düzenleyici olan biyoçarın toprak tuzluluğunu dışlayıcı özelliği bitkinin bu stress faktörünü aşmasına yardımcı olabilir. Böylece bu çalışma değişen düzeylerde tuzlu su ile sulanan [0.4 (kontrol), 0.8, 1.6 and 3.2 dS m-1] turp bitkisinin toprağına ağırlık esasına göre farklı oranlarda biyoçarın karıştırılması ile [0% (kontrol), 1.5% and 3%] turpun verimi ile ilgili fiziksel özellikleri (turpun bitki uzunluğu, turp uzunluğu ve çapı, turp yaş ağırlığı ve turpun et kalınlığı) araştırmayı amaçlamıştır. 4 tuzluluk seviyesi ve 3 biyoçar dozu ile 3 tekerrürlü olarak tamamen tesadüfi faktöriyel deneme deseninde sera koşullarında 4 litrelik toplam 36 saksıda yürütülmüş çalışmada doğada en fazla bulunan ve bitki gelişimini en önemli düzeyde etkileyen NaCl tuz kaynağı kullanılmıştır. Çalışma sonucunda artan tuz stresinin turpun fiziksel özelliklerinde azalışlara yol açtığı ancak biyoçarın artan dozu ile fiziksel özelliklerin iyileştiği ve tuz stresine karşı biyoçarın artan oranının önemli seviyede fiziksel özelliklerdeki azalışı dengelediği görülmüştür. Böylece bu çalışmanın sonuçlarına göre sulama suyu tuzluluğuna karşı biyoçarın etkinliği dikkate alındığında turp yetiştiriciliğinde tuzlu sular ile sulamanın oluşturabileceği verim kayıplarını azaltmak için toprağa % 3 oranında biyoçarın karıştırılması önerilebilir bir sonuç olarak bulunmuştur.