Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Cansu ÇELEBİ
Danışman: Fevziye Eyigör Pelikoğlu
Özet:
Amaç: Sanat
tarihsel süreçte ve kültürel yaşantıda sembolik değeri olan zambak çiçeğinin
önemini belirginleştiren anlam katmanlarının günümüz bakış açısından
irdelenmesi tez çalışmasının temel amacı olmuştur. Amaca uygun kapsam günümüz
sanatına özgü bir olgu olarak değerlendirilmiştir.
Yöntem: Tez
konusu nitel bir çalışma olarak geliştirilmiştir. Konuyla ilgili literatürü inceleme,
gözlemleme ve betimleme tekniği kullanılmıştır. Elde edilen verilerin sanatsal
tasarım sürecine dahil edilebilirliği tartışılmış, zambak çiçeği formundan
esinlenilmiş performatif ve fotografik beden imgesinin üretildiği sanatsal
uygulama alanı yaratılmıştır.
Bulgular: ‘Zambak
motifi’, Girit uygarlığında, Yunan mitolojisinde, Hıristiyanlık öğretilerinde
masumiyet, saflık, bekaret sembolü olarak kullanılmıştır; mimaride ve el
sanatlarında stilize bezeme öğesi olarak çeşitlenir, siyasi statüye işaret
eder. Klasik resim ve heykel sanatında natüralist veya soyut unsurları
bünyesine alabilen plastik bir değerdir. Çağdaş sanat örneklerinde zambak
motifi, tematik ve biçimsel özellikleri ile sanatsal ifadeye tarihi, kültürel,
sosyal ve siyasal bağlam yaratma olanağı sunmuştur.
Sonuç: Zambak çiçeğinin kendisi, aşağı kıvrık yapraklardan ve mızrak ucu biçiminde yükselen dikey bir orta yapraktan oluşan üç yapraklı anatomisi, güzelliği, kokusu ve zarafeti ile tüm çağlarda ve farklı kültürlerde gözlemlenebilen bir sembol değer oluşu sayesinde, çeşitli sanatsal üslup ve tarzları kavrama, aralarındaki anlayış farkını anlama ve anlamlandırmada iyi bir örnekçe teşkil etmiştir.
Anahtar Kelimeler: Zambak Çiçeği, Zambak Motifi, Anlayış, Öğreti.