Deneysel parkinson hastalığı modeli oluşturulmuş ratlarda glutamat geri alınım parametrelerinin ölçülmesi ve yeni tedavi önerileri


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İsmail Çağrı AYDIN

Danışman: Ahmet Hacımüftüoğlu

Özet:

Amaç: Çalışmamızda deneysel Parkinson Hastalığı modeli oluşturulmuş ratlarda glutamat geri alınım sürelerinin voltametrik olarak ölçülmesini, yeni tedavilerle hastalık üzerinde oluşan değişiklikleri ve bu değişikliklerin hastalığın iyileşmesi üzerindeki etkilerini incelemeyi amaçladık. Materyal ve Metot: Her bir grupta 6 adet rat olacak şekilde 5 grup olarak çalışma planı oluşturuldu. Ratlarda deneysel Parkinson Hastalığı modeli oluşturmak için intraserebroventriküler 6-OHDA enjeksiyonu yapıldı. Gruplar kontrol grubu, 6-OHDA grubu, 6-OHDA + levodopa grubu, 6-OHDA + seftriakson grubu ve 6-OHDA + östradiol grubu olarak belirlendi. Hayvanlar davranış testlerine alınarak lokomotor aktivite testi, apomorfinle indüklenen dönme testi ve silindir testleri yapıldı. Voltametrik olarak glutamat geri alım süreleri ölçüldü. İstatistiksel analizler ise SPSS 20.0 programı aracılığıyla One-Way Anova testi ile yapıldı. Bulgular: Yaptığımız davranış testlerine göre lokomotor aktivite sonuçları değerlendirilerek sıçanlarda ambulatuvar hareket ve toplam katedilen mesafe 6-OHDA grubunda azalırken toplam dinlenme zamanı arttı. Fakat tedavi gruplarında ise bu sonuçların anlamlı olarak düzeldiği tespit edildi. Benzer şekilde silindir testinde 6-OHDA grubunda kontrol grubuna kıyasla sağ ve çift pençe kullanma yüzdesinin anlamlı olarak bozulduğu gösterildi. Tedavi gruplarında bu bozulmanın düzeldiği gösterildi. Apomorfinle indüklenen dönme testinde ise kontrol grubuna kıyasla 6-OHDA grubunun anlamlı olarak dopaminerjik yolağı inhibe ettiği bulundu. Tedavi grubunda ise levodopanın 6-OHDA grubuna göre bu dejenerayonu anlamlı şekilde düzelttiği gösterildi. Voltametri test sonuçlarına göre substanstia nigra ve motor korteks beyin bölgelerinde 6- OHDA grubunda glutamat geri alınım sürelerinin anlamlı biçimde uzadığı fakat uzamış bu sürelerin tedavi gruplarında başta seftriakson ve östradiol olmak üzere anlamlı biçimde düzeldiği tespit edildi. Sonuç: Bu çalışmayla glutamat ve Parkinson arasında bir ilişki olduğunu saniye bazlı ölçümler yaparak ilk kez göstermiş olduk ve yine Parkinson tedavisinde kullanılan levodopanın glutamat geri alım parametrelerini kısmen de olsa düzelttiğini ilk kez göstermiş olduk. Ayrıca glutamat taşıyıcılarını hızlandırdığı gösterilmiş olan seftriakson ve östradiolün 6-OHDA ile oluşturulmuş deneysel Parkinson hastalığı modelinde faydalı etkiler oluşturduğunu gösterdik.