Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi, Hemşirelik, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Fatma Özgün Öztürk
Danışman: Mine Ekinci
Özet:
Amaç: Bu araştırma dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocukların
annelerine verilen psiko-eğitimin anne çocuk etkileşimine ve aile işlevselliğine etkisinin
belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.
Materyal ve Metot: Araştırma ön test,son test, kontrol gruplu yarı deneysel
olarak Haziran 2015- Nisan 2019 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırmanın evrenini
Haziran 2015 – Haziran 2016 tarihleri arasında Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi polikliniğine başvuran DEHB tanısı alan çocuklar ve
anneleri oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini dâhil edilme kriterlerine uyan 98 anne
ve çocuk (25 çocuk-25 anne deney, 24 çocuk-24 anne, kontrol) oluşturmuştur. Deney
grubunda yer alan annelere psiko-eğitim verilmiştir. Verilerin toplanmasında “Kişisel
Bilgi Formu”, “Aile Değerlendirme Ölçeği”, “Ebeveyn Kabul-Red/Kontrol Ölçeği”
kullanılmıştır. Aile Değerlendirme Ölçeği annelere, Ebeveyn Kabul Red/Kontrol Ölçeği
çocuklara uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde Kolmogorov-Smirnov Testi,
Pearson Ki-Kare Testi, T-Testi, Mann-Whitney U Testi, Wilcoxon İşaretli Sıralar
Testi spearman korelasyon testi kullanılmıştır.
Bulgular: Deney grubunda Ebeveyn Kabul Red/Kontrol Ölçeği son test sıcaklık/
şefkat (25.36±5.45), düşmanlık/ saldırganlık (19.84±2.99), kayıtsıtlık/ ihmal
(20.08±3.42), kontrol alt ölçekleri (32.96±3.31) puan ortalamalarının ön testlere göre
anlamlı düzeyde düşük olduğu bulunmuştur (p<0.05). Deney grubunda Aile
Değerlendirme Ölçeği son test iletişim (2.45±0.21), gereken ilgiyi gösterme
(2.81±0.17), davranış kontrolü (2.76±0.19) alt ölçek puan ortalamalarının ön testlere
göre anlamlı düzeyde düşük olduğu belirlenmiştir (p<0.05).
Sonuç: DEHB olan çocukların annelerine verilen psiko-eğitimin anne çocuk
etkileşimini ve aile işlevselliğini artırdığı sonucuna ulaşılmıştır. DEHB olan çocukların
annelerine verilen eğitimlerin yaygınlaştırılması önerilebilir.
Anahtar Kelimeler: Aile işlevselliği, anneler, dikkat eksikliği hiperaktivite
bozukluğu, psiko-eğitim, psikiyatri hemşiresi