BOKSİT VE DEMİR CEVHERİNİN ÇİMENTONUN HİDRATASYON ISISI, FİZİKSEL VE MEKANİKSEL ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kimya Mühendisliği Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BELDEHAN ŞEKER

Danışman: Mehmet Emin Arzutuğ

Özet:

Amaç: Bu çalışmada ana çimento tipi olan CEM I 42,5R ürünü ile bu ürüne %15 ve %30 oranlarında katılan tras ve uçucu külden elde edilen karışımların fiziksel ve mekaniksel özellikleri ile hidratasyon ısılarının değişimi incelenmiştir.

Yöntem: Yapılan tüm deneyler, çimentonun kimyasal ve fiziksel testlerinin tarif ve gerekliliklerini anlatan TS EN 196 standartlarına uygun olarak analiz edilmiştir. Çimentonun su ile kimyasal reaksiyonu sonucu açığa çıkan ısı, TS EN 196-8 Hidratasyon ısısı: Çözelti yöntemine göre tayin edilmiştir.

Bulgular: Denemelerde kullanılan çimento karışımlarına farklı katkı yüzdelerinde ( %1, %2 ve %4 ) boksit ve demir cevheri katılmasının, saf çimentonun hidratasyon ısısı, dayanım, priz süreleri ve su ihtiyaçlarında değişikliğe neden olduğu elde edilen analiz sonuçları ile görülmüştür.

Sonuç: Çimentoya boksit ve demir cevheri katılması sonucunda saf çimento referans kabul edildiğinde, demir katkısının hidratasyon ısısında düşüş, boksit katkısının ise artış sağladığı, her iki katkının da dayanımları düşürdüğü, priz sürelerinde gecikmeye sebep olduğu, su ihtiyaçlarında ise yükselişe neden olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen bu farklı özellikteki çimentolar, kullanım yeri ve amacına göre farklı yerlerde kullanılabilme potansiyeline sahiptir. Baraj inşaatlarında kütle betonu dökümlerinde geç priz yapan katkılı çimentonun kullanımı uygun iken, soğuk iklimlerdeki uygulamalarda daha fazla hidratasyon ısısı veren çimentonun kullanımı daha uygundur. Özellikle kütle betonu uygulamaları dikkate alındığında, priz sırasında su ihtiyacındaki artış ise, istenmeyen bir durumdur.