Farelerde parasetamolle indüklenen akut böbrek toksisitesi üzerine 5-ht7 agonist ve antagonistlerinin etkilerinin araştırılması


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ASLI ÖZBEK BİLGİN

Danışman: Zekai Halıcı

Özet:

 Parasetamol doz aşımı, hepatik hasarın yanında böbrek hasarına da sebep olmaktadır. Böbrek hasarını aydınlatan fazla araştırma olmamakla beraber farklı mekanizmaların rolü düşünülmektedir. Serotonin, santral sinir sisteminde ve kardiyovasküler sistemde önemli rolleri olan bir monoamindir ve etkilerini reseptörleri üzerinden göstermektedir. 5-HT7 reseptörünün, periferde immun sistem hücrelerinin aktivasyonunda rol alabileceği düşünülmektedir. Bu çalışmada, parasetamole bağlı oluşan nefrotoksisitede serotonin 5-HT7 reseptörünün rolü, agonist ve antagonist uygulamasının tedaviye etkisinin incelenmesi amaçlandı. Materyal ve Metot: Çalışmamızda her grupta 10 adet dişi fare olacak şekilde 8 grup oluşturuldu. Grup I: Sağlıklı II: Parasetamol, III: Parasetamol+NAC 100 mg/kg, IV: Parasetamol+Agonist 5 mg/kg, V: Parasetamol+ Agonist 10 mg/kg, VI: Parasetamol+Antagonist 10 mg/kg, VII: Parasetamol+Antagonist 20 mg/kg, VIII: Parasetamol+Agonist 10 mg/kg+Antagonist 20 mg/kg. Bulgular: Yapılan ölçümlerde, serum BUN ve kreatinin seviyeleri parasetamol grubunda artarken, agonist verilen gruplarda bu parametreler düzelme eğilimindeydi. Parasetamol grubunda, böbrek dokusunda ölçülen SOD aktivitesi ve GSH miktarları azalırken, agonist kullanımı bu parametreleri istatistiksel olarak anlamlı şekilde düzeltti. Aynı zamanda böbrek dokusunda MDA miktarları parasetamol grubunda yükselirken, agonist uygulanan gruplarda artmış olan MDA miktarları istatistiksel olarak anlamlı şekilde azaldı. Böbrekte ekspresyonlarına bakılan TNF-α, TGF-β1 parasetamol grubunda artış gösterirken agonist gruplarında azalma eğilimindeydi. Histopatolojik incelemede, parasetamol böbrekte hasar oluştururken, agonist ve NAC uygulamaları bu etkiyi azalttı. Çalışmamız parasetamole bağlı nefrotoksisitede, böbrekte 5-HT7 reseptör ekspresyonunun arttığını ilk kez gösterdi. İmmunohistokimyasal boyamalarda bunu destekler nitelikteydi. Sonuç: Tüm bu sonuçlar; 5-HT7 agonistlerinin özellikle 5 mg/kg dozunda parasetamolle indüklenen nefrotoksisite üzerine koruyucu etkilerini göstermektedir.