Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AYSUN AYŞE YILMAZ
Danışman: Sümeyra Gürkök
Özet:
Amaç: Bu tezin amacı öncelikle Van Gölü'nden
alkali pH ortamına adapte olmuş ve yüksek selülaz üretim potansiyeline sahip
bir bakterinin izole edilmesi ve bu izolatın tanımlanmasıdır. Daha sonra bu
izolattan selülazın saflaştırılması, karakterizasyonu ve biyoteknolojik
uygulama alanlarının araştırılması amaçlanmıştır.
Yöntem: Van Gölü'nden izole edilen alkalifilik
bakteriler arasından, karboksimetil selüloz substratı kullanılarak selülaz
aktivitesi en yüksek olan bakteri belirlenmiştir. Bu izolat, klasik ve
moleküler tanı yöntemleriyle karakterize edilmiştir. Selülaz üretimi için en
uygun koşullar belirlenmiş, ardından selülaz amonyum sülfat çöktürmesi,
ultrafiltrasyon ve iyon değişim kromatografisi ile saflaştırılmıştır.
Saflaştırılan enzim karakterize edilmiş ve enzimin kumaş boyalarını parçalama,
kağıdı parçalama ve kumaş yüzeyindeki tüylenmenin uzaklaştırılması gibi
biyoteknolojik kullanım alanları incelenmiştir.
Bulgular: İzolatlar arasından en iyi selülaz üretici
izolat Bacillus pumilus VLC7 (GenBank
Acc No: OR415888.1) olarak tanılanmıştır. Bu bakterinin maksimum selülaz
üretimi, pH 7,0 ve 30 °C sıcaklıkta karboksimetil selüloz ve maya özütü
varlığında, 96 saatlik inkübasyon süresinde elde edilmiştir. Enzimin optimum
aktivitesinin gözlendiği pH değeri 9,0 ve sıcaklık ise 40 °C olarak belirlenmiştir.
Ayrıca, enzimin sıcaklık ve pH stabiliteleri belirlenmiştir. Enzimin çeşitli
reaktifler, metal iyonları, organik çözücüler ve deterjanlar varlığında kararlı
olduğu tespit edilmiştir. B. pumilus VLC7 alkali selülazının kumaş
yüzeyindeki tüylenmeyi uzaklaştırmada (biyoparlatma), kağıdı ve kumaş boyasını
parçalamada etkili olduğu tespit edilmiştir.
Sonuç: Bu tez çalışmasında, B. pumilus VLC7 bakterisinden selülaz enzimi saflaştırılarak
karakterize edilmiştir. Alkali selülazın kumaş biyoparlatmada, kağıt ve kumaş
boyalarını parçalamada kullanılabileceği saptanmıştır. Bu bulgular, B. pumilus VLC7'nin endüstriyel
biyoteknoloji uygulamalarında potansiyel bir biyo-ürün kaynağı olabileceğini
göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Bacillus
pumilus, Alkali Selülaz, Protein Saflaştırma, Enzim Karakterizasyonu,
Deterjan, Kağıt, Biyoparlatma.