Akademik Veri Yönetim Sistemi
Erümit A. K.(Yürütücü), Karakuş Yılmaz T.
TÜBİTAK Projesi, 2016 - 2019
Bu projenin amacı; öğrencilerin problem çözme becerilerini geliştirebilecek oyun tabanlı
uyarlanabilir zeki öğretim sistemi (OTUZÖS) tasarlamak, uygulamak ve değerlendirmektir.
Proje kapsamında oluşturulan oyun tabanlı zeki öğretim sistemine ArtiBos adı verilmiştir.
Problem ve problem çözmenin yapısı ile problem çözmede başarının arttırılması pek çok
eğitimci ve psikolog tarafından üzerinde çalışılan bir konudur. Bu çalışmalarda pek çok
öğretim yönteminin yanında bilgisayar teknolojilerinin kullanıldığı uygulamalar da önemli
bir yer tutmaktadır. Özellikle problem çözmede uyarlanabilir zeki öğretim sistemleri
(UZÖS) kullanılması üzerine yapılan çalışmalardan elde edilen sonuçlar, UZÖS’lerin
bilişsel yükü kaldırma, adım adım çözme yoluyla problem çözümünün ezberden uzak bir
şekilde anlaşılarak gerçekleşmesi ve sürecin hem öğretmen hem de öğrenci tarafından
tam olarak izlenebilmesi için önemli katkılar sağladığını ortaya koymaktadır. OTUZÖS’ler
ise UZÖS modüllerinin oyun şeklinde hazırlanması yoluyla öğretimi zenginleştirmektedir.
Böylelikle dijital oyunların sağladığı öğrencilerin motivasyon ve derse bağlılığını arttırmak
gibi faydaların UZÖS’lerin sağladığı faydalar ile birleştirilmesi sağlanmaktadır.
Proje araştırma yöntemi olarak iki aşamalı bir yapıda tasarlamıştır. Projenin birinci
aşaması, tasarım tabanlı araştırma yöntemine uygun olarak hazırlanan öğretim sisteminin
döngüsel bir yapıda en iyi hale getirilmesi şeklinde gerçekleştirilmiştir. Ortam tasarımı
tamamlandıktan sonra projenin ikinci aşamasında, karma araştırma yöntemine uygun
olarak nitel ve nicel verilerin toplandığı bir süreç izlenmiştir. ArtiBos’un uygulanması ve
değerlendirilmesi için öntest-sontest kontrol gruplu deneysel bir desen ile aynı okulun iki
ayrı 9. sınıfında öğrenim görmekte olan 33 er öğrenci (deney grubu 33 ve kontrol grubu 33
öğrenci) ile 10 haftalık bir çalışma yürütülmüştür.
Proje bulguları incelendiğinde ArtiBos’un öğrencilerin problem çözme becerilerini
geliştirdiği, ArtiBos’un bireysel öğretimi destekleyen ve oyun unsurları içeren yapısı ile
öğrencilerin derse bağlılık ve motivasyonlarını arttırdığı sonucuna ulaşılmıştır. ArtiBos’un
öğrencilerin üstbilişlerine yönelik etkileri ile ilgili bulgular incelendiğinde ise öğrencilerin
strateji geliştirme alt boyutunda kontrol grubuna göre başarısının anlamlı derecede daha
yüksek olduğu ve üstbilişsel gelişimlerinin devamı için daha uzun süre ArtiBos’u
kullanmaları gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.