Makroekonomik Faktörlerin Ticari Bankaların Finansal Riskleri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi


Creative Commons License

Elmas B., Yetim A.

9th INTERNATIONAL CONGRESS ON ACCOUNTING AND FINANCE RESEARCH, Tokat, Türkiye, 29 Eylül - 01 Ekim 2022, ss.200-201

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Tokat
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.200-201
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Ulusal veya uluslararası düzeyde yaşanan ekonomik problemler ticari bankaları etkilemekte ve finansal risk düzeylerinin artmasına neden olabilmektedir. Enflasyon oranları, faiz oranları ve döviz kurları gibi makroekonomik faktörler ile bankalardaki döviz kuru, faiz, kredi ve likidite riskleri gibi içsel faktörleri etkileyebilmekte ve mali açıdan sıkıntılı hale getirebilmektedir. Bankacılık sektöründe faiz, piyasa, kredi, bilanço dışı riskler, ülke riski, teknolojik ve operasyonel riskler, likidite riski, iflas riski gibi risk durumları söz konusu olmaktadır. Bu çalışmada da ticari bankaların döviz kuru riski, faiz riski, kredi riski ve likidite riski gibi faktörleri dikkate alınacaktır. Yaşanacak küresel finansal krizde bankaların bu risk unsurlarının neden olacağı hasarlar göz önünde bulundurularak gerekli önlemlerin alınması gerekmektedir. Dolayısıyla bu çalışmada Türkiye’ de faaliyet gösteren ticari bankaların risk unsurlarının makroekonomik faktörlerle olan ilişkisinin değerlendirilmesinin literatüre önemli bir katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı; Ticari bankalardaki, makroekonomik faktörler ile finansal risk durumları arasındaki nedensellik ilişkisini incelemektir. Bu çalışmada Borsa İstanbul’da faaliyet gösteren 7 ticari banka için Toda yamamoto yöntemi ile nedensellik testi yapılmıştır. Nedensellik testinin öncesinde serilerin durağanlık derecelerini tespit edebilmek için ADF birim kök testi uygulanmıştır. 2011-2021 yıllarını kapsayan çalışmada makroekonomik değişkenlerden bankaların finansal yapısını ilgilendiren oranlara doğru tek taraflı bir nedensellik ilişkisi araştırılmaktadır. Çalışmada bankaların sermaye yeterlilik oranı, takipteki krediler oranı, likit aktif/toplam mevduat oranı ve net faiz marjı oranı dikkate alınmıştır. Makroekonomik göstergeler ise TÜFE, ortalama fonlama maliyeti ve TÜFE bazlı reel efektif döviz kurudur. Çalışmanın sonucunda değişkenler arsında en fazla nedensellik ilişkisi ortalama fonlama maliyetinden net faiz marjına doğru, TÜFE’den takipteki kredi oranına doğru, dövizden sermaye yeterlilik oranına doğru olan nedensellik ilişkileridir. Çalışmada yer alan tüm değişkenler dikkate alındığında dövizin nedeni olduğu 13, Ortalama fonlama maliyetinin nedeni olduğu 16, TÜFE’nin nedeni olduğu 13 banka olduğu tespit edilmiştir. Bu durumda bankalardaki mikro değişkenler en çok ortalama fonlama maliyetinden etkilenmektedir. TÜFE ve Döviz kurları ise ikinci sırada gelmektedir.