Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DOĞACAN ÖZTÜRK
Danışman: Güzide Meltem Lüle Şenöz
Özet:
Amaç: Bu tez çalışmasında havacılık endüstrisinde sıklıkla tercih edilen AA7075 alüminyum alaşımının Eşit Kanallı Açısal Presleme (EKAP) yöntemi kullanılarak mekanik özelliklerinin geliştirilmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Plastik deformasyon yöntemlerinden biri olan EKAP işlemi, farklı rota (A, Bc, C) ve farklı paso sayıları (2, 4, 8) için 0,025mm/sn presleme hızında ve 200°C’de uygulanarak başarıyla gerçekleştirilmiştir. EKAP işlemi uygulanarak elde edilen alüminyum alaşımının karakterizasyonu optik mikroskop (OM), X ışını kırınımı (XRD) ve taramalı elektron mikroskobu (SEM) analizleri ile yapılmıştır. Malzemenin mekanik özelliklerinin incelenebilmesi için sertlik testleri uygulanmıştır.
Bulgular: Uygulama sonucunda elde edilen malzemelerin mikroyapıları incelendiğinde uygulanan sıcaklık, presleme ve tane kırınımına bağlı olarak AA7075 alaşımı içerisinde çökelmeler oluştuğu gözlemlenmiştir. Bununla beraber EKAP yöntemi ile üretilen malzemelerin tane boyutunun inceldiği ve buna bağlı olarak malzemenin mukavemetinde artış meydana geldiği görülmektedir.
Sonuç: EKAP yöntemine etki eden parametreler değiştirildiğinde kullanılan malzemenin ve ürünlerin mekanik özelliklerinin değiştiği sonucuna ulaşılmıştır. Mekanik özellikleri değişimine sebep olan etken incelendiğinde bu durum, tane boyutunun incelmesi buna bağlı olarak tane sınır açısının artması ve dengesiz duruma dönüşmesi ile açıklanabilir. Elde edilen verilere göre havacılık sanayinde sıkça kullanılan AA7075 alaşımının mekanik ve iç yapı özelliklerinin EKAP uygulaması ile değiştirilebildiği kanıtlanmıştır.