Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Sanatta Yeterlik
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: selcan kalın
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Evren Kavukcu
Özet:
Sentetik Ürünlerin Sanat Nesnesi Olarak Kullanımı: Çağdaş Sanatta Nesnenin Sınırsızlığı” konulu bu çalışmada modern, çağdaş sanat akımlarında sentetik nesnelerin sanat nesnelerine dönüşümü hakkında incelemelerde bulunulmaktadır. Bu incelemelerde bulunulurken nesnenin sanat tarihi sürecinde; insanların ilk çağlardan beri mağara duvarlarına simgesel ve sembolik resimler çizerek anlamsal olarak kendilerini ifade etmek istemişlerdir.
Zamanla insanların gelişmesi değişmesi, toplumsal ve yaşam biçimlerinin farklılık göstermesi gibi birçok etkenler nesnenin süreç içerisinde yeni kavramlarla anlam bulmuştur. Bununla birlikte bu süreç içerinde nesne; Klasik sanat anlayışı öncesinde ise, dini ve mitolojik konuları simgeleyen kavramlara ve temalara yer verildiği görülmektedir. Rönesansta ise; sanatçıların üzerindeki dini baskıların azalması sonucu; sanatçılar bireyselleşerek nesneyi belli düzen ve kurala göre; nesne kullanımını farklı bir boyuta taşımışlardır.
18.yüzyılda Barok’ta ise nesne, abartının, süslenemenin, ışık ve hareketlilik söz konudur. Daha çok natürmort ve dönemi konu alan ve bu konuyu yansıtan nesnelerin kullanıldığı resimlere yer verilmektedir. Romantizm’de sanatçılar nesneyi, yüzeyde çizgilerle ve yığınlar halinde renkleri kullanmaktadırlar. Realizm’de, nesnenin birebir aktarılmasını, yani nesnede gerçekçiliğin ön plana çıktması söz konusudur.
19. yüzyılda modern sanat akınmlarında; Empresyonizm, Ekspresyonizm, Kübizm, Dada ve Konstrüktivizm gibi akımlara yer verilmektedir. Çağdaş sanat akımlarında ise Neo Dada, Minimalizm, Kavramsal, Yoksul Sanatlar ve Happening gibi çeşitli sanat akımlarının en önemli sanatçılarının ve eserlerinin sentetik malzeme kullanımı yönünden ele alınmaktadır.
Çalışmanın birinci bölümünde, araştırmanın amacı, önemi, sınırlılıkları, terim ve tanımlar, araştırmanın yöntemi ele alınarak incelemelerde ve yorumlamalarda bulunduğu görülmektedir.
Çalışmanın ikinci bölümünde nesnenin, sanat nesnesinin, nesne türlerinin ne olduğunun, modern sanatta nesnenin; Empresyonizm, Ekspresyonizm Kübizm…..gibi sanat anlayışlarında ve sanatçıların sentetik nesne kullanımlarıyla iligili kaynaklık etmektedir.Bu anlayışlarından Dada hareketinin avangard sanatçısı olan Marcel Duchamp; günlük, sıradan hazır yapımları belli bir kural tanımaksızın, estetikten yoksun hazır yapımların, nesnelerin kendi anlam işlevinden çıkartarak onlara yeni anlamlar yüklemiştir. Sanat tarihinde hazır yapımların ya da doğal olmayan malzemelerin sanat nesnesi olacağını radikal bir başkaldırı tavrı sergileyerek gerçekleştirmiştir. Çağdaş sanatta sentetik nesnenin kullanımı hakkında sanatçıların sınırlı kalmadığı Neo Dada, Minimalizm, Kavramsal sanat….gibi sanat akımlarının da önemli sanat temsilcileri ve sanat eserlerinden yola çıkılarak sentetik yapıdaki sanat nesnesinin sanata dönüşümünün kullanımı hakkında bilgiler verilerek eserlerinin analizleri yapılmaktadır.
Çalışmanın üçüncü bölümünde, çağdaş sanatta sentetik (yapay) nesne kullanımı hakkın da, plastik sanatlarda sanatçı ve eserleri hakkında bilgi verilmektedir. Bu bilgi doğrultusunda sanatçıların eserlerininde nesnelerin yapay olması yönünden, eserlerin felsefesi ve yorumlanması ele alınarak bilgiler sunulmuştur.
Çalışmanın dördüncü bölümünde ise, Selcan Kalın’ın bireysel çalışmaları yüzey üzerinde sentetik ürünler yönünden incelemeleri ve sanat akımları doğrultusunda çağdaş bir üslup ve sanatsal yaklaşımlarla eserlerin çözümlemeleri yapılmaktadır. Bu doğrultuda bu eserlerin sanat akımları ya da modern ve çağdaş sanat akımlarında eserlerin karşılaştırmaları, sentetik malzemelerin kullanımları hakkında karşılaştırmaları, benzerlik ve farklılıkların incelemeleri yapılıp bir sonuca ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Nesne, Malzeme, Buluntu, Sentetik, Hazır Yapım