PETER PAUL RUBENS'İN SANATINDA MELEK FİGÜRÜ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BÜŞRA YAMAN

Danışman: Gül Geyik

Özet:

Avrupa’da en tanınmış Flaman sanatçı olan Peter Paul Rubens (1577-1640), Barok resim sanatının önde gelen usta isimlerindendir. Reform karşıtı sunak resimleri, portreler, manzara resimleri, mitolojik ve canlandırma içeren tablolarıyla tanınan ressam, Rönesans hümanizmiyle eğitim görmüş bir bilim adamı ve sanat koleksiyoncusudur. Rubens yalnızca memleketi Flandre’ın değil, 18. yüzyılın İngiliz, 18. ve 19. yüzyılların Fransız resmini de etkileyen evrensel bir sanatçıdır.

Rubens’in üslubu ve onu diğer Barok ressamlardan ayıran özellikleri taşkın canlılığı, yaşama sevinci ve yaratma dehası ile açılanabilir. Resimlerinde yer alan sedef tenli, taşkın vücutlu, keyifli melekler, onun eşsiz sanatını yansıtan en önemli figürlerdir. Bu çalışmanın amacı, ressamın dini, mitolojik ve alegorik tablolarında yer alan melek figürlerinin analizlerini yaparak, bu figürleri ikonografik anlatımlarıyla tanıtmaktır.

Konu ele alınırken öncelikle Peter Paul Rubens’in hayatı, kişiliği, sanatı, etkilendiği ressamlar ve bulunduğu dönem içerisindeki sanatsal üslubu değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmenin devamında Barok sanat üzerinde durularak ressamın ürün verdiği sanat çağı, Rubens’in sanatını analiz edebilmek amacıyla detaylandırılmıştır. Çalışmanın devamında Hıristiyan sanatındaki melek anlayışı üzerinde ayrıntılı olarak durulmuştur.

Bu bağlamda, tez çalışmamın katalog kısmında Rubens’in dini, mitolojik ve alegorik konulardan oluşan 25 tablosu tanıtılmış, melek figürleri ikonografik ve üslup açısından detaylandırılmıştır. Çalışmanın ana kurgusu olan melek figürü üzerinde durularak, sadece sanatçının melek figürleri bağlamında değil, melek figürlerinin Avrupa sanatında geçirmiş olduğu değişimleri ele almak amacıyla, kendinden önceki ve çağdaş olduğu sanatçıların eserleriyle örneklendirilerek incelenmiştir.