Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Resim, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Müjde ŞAHİN
Danışman: Fevziye Eyigör Pelikoğlu
Özet:
Amaç:20.yüzyıl sanatında, en etkili figürlerden biri olan Marcel Duchamp (1887-1968), günümüz sanatında Neo-Duchamp ve Post-Duchamp olarak etkinliğini sürdüren belirgin bir sanatsal tavrın öncüsü olarak konumlandırılmıştır. Sanatçının, koleksiyon ve koleksiyonerlik düşüncesini barındırdığı zannı yaratan ‘Boîte-en-valise’ eseri ve devam serisi olarak üretilmiş olan ‘yeşil/ bej/kırmızı kutu’ vb. diğer eserlerinin bütünsellik içerisinde ve derinlemesine incelenmesi tez konusunun temel amacı olmuştur.
Yöntem:Tez konusu nitel bir çalışma olarak gerçekleştirilmiştir. Çalışma, Duchamp’ın sanatında 'Boîte-en-valise’ adlı eserinin önemi; eserin kendisi ve devam serilerinin neden-sonuç ilişkilerinin irdelenmesi; Duchamp’ın söz konusu eserinin çağdaş sanatçılar üzerindeki etkisinin incelenmesi; ve elde edilen verilerin tasarım sürecine dahil edildiği bir sanatsal uygulama alanının yaratılması olarak aşamalandırılmıştır.
Bulgular: Marcel Duchamp’ın 'Boîte-en-valise /Bavul içinde kutu' adlı
eseri, yalnız 20.Yüzyıla özgü bir kapsamda olmayıp, geçmişten günümüze biricik
niteliğiyle ‘sanat yapıt(lar)ı’na atfedilen ‘meta değeri’/ ‘gösterge değeri’/
‘sergi değeri’ni sorgulaması, dolayısıyla sorgulatması ve (yeniden) üretim sürecini görünür kılması
açından büyük bir önem arz eder.
Sonuç: Bu çalışmada, ‘Boîte-en-valise’ nesnel bir biçimde incelenerek bir sanat yapıtını anlamanın ve anlamlandırmanın önemi ortaya koyulmuştur. Yapıt, etki ve etkilenmeyi kavramanın, malzemesinin kendisini görünür kılarak/saklayarak zamansal bir sürece dahil olmanın, üretildiği zamanın öncesi ve sonrasına işaret etmenin, üretildikten sonra yeniden üretilme olasılıklarını hesap etmenin bir zorunluluk haline gelişinin kanıtı olmuştur. Günümüz sanatının gereksindiği yorumsama ve eleştirelliğin odağında geliştirilmiş böylesi bir çalışmanın, benzer çalışmalara katkı sağlaması öngörülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Marcel Duchamp, Bavul içinde kutu, Ready made, dördüncü boyut.