Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Mimarlık Ve Tasarım Fakültesi, Mimarlık, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Hale Nur Orhan
Danışman: Fatma Zehra Çakıcı
Özet:
Amaç: Bu çalışmada Kemaliye ilçe merkezinde bulunan tescilli ahşap direkli ve ahşap tavanlı camilerin incelenmesi ve tipolojik özelliklerinin belirlenmesini hedeflenmektedir. Bu bağlamda, Kemaliye ilçe merkezinde bulunan 8 adet tescilli ahşap direkli cami yapı-çevre ilişkisi, plan özellikleri ve mekan elemanları, cephe elemanları, taşıyıcı sistem elemanları, yapı malzemeleri ve mimari elemanlarına göre altı başlıkta sınıflandırılarak tipolojik analiz çalışması yapılmış ve belirlenen tipolojik özellikler Kurtoğlu (Gümrükçü) Cami örneğinde değerlendirilmiştir. Yöntem: Anadolu'da ve Kemaliye'de bulunan ahşap direkli ve ahşap tavanlı camiler hakkında literatür taraması ve arşiv araştırması yapılmıştır. Çalışmanın ana materyalini oluşturan ve Erzincan ili Kemaliye ilçe merkezinde bulunan 8 adet tescilli ahşap direkli dini yapı yapı-çevre ilişkisi, plan özellikleri ve mekan elemanları, cephe elemanları, taşıyıcı sistem elemanları, yapı malzemeleri ve mimari elemanlarına göre altı başlıkta sınıflandırılarak öncelikle kendi aralarında, daha sonra Anadolu'daki örnekleriyle kıyaslanarak tipolojik özellikleri ortaya konulmuştur. Örneklem çalışması kapsamında seçilen Kurtoğlu Cami daha detaylı ele alınarak özgün, yöresel, bölgesel ve genel özellikleri tespit edilmiştir. Bulgular: Kemaliye ilçesinde bulunan tescilli ahşap direkli ve ahşap tavanlı camiler belirlenen altı başlıkta analiz edilmiş, Anadolu'dan, Doğu Anadolu'dan ve Kemah ilçesinden seçilen örneklerle karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonucunda Kurtoğlu (Gümrükçü-Kürdoğlu) Camisinin Kemaliye ilçe merkezinde bulunan camilerin tipolojik özellikleri belirlenmiştir. Bu kapsamda, Kurtoğlu Camisinin mevcut durumu tespit edilerek rölöve çizimleri hazırlanmış ve dönem analizleri yapılarak 1. Dönem ve 2. Dönem restitüsyon çalışmaları geliştirilmiştir. Sonuç: Yapılan analizler sonucunda Kemaliye ilçe merkezinde bulunan ahşap direkli ve ahşap tavanlı camilerinin tipolojik özellikleri belirlenmiş ve her cami tipolojik özellikler ile ayrı ayrı değerlendirilerek benzerlik oranları hesaplanmıştır. Benzerlik oranları ve literatür çalışmaları göz önüne alınarak Kurtoğlu Cami daha detaylı olarak incelenmiştir. İnceleme ve değerlendirmeler sonucunda; Kurtoğlu Caminin Kemaliye camilerinin tipolojik özelliklerinin %75'ini, geleneksel ahşap direkli camilerin tipolojik özelliklerinin %40'ını taşıdığı tespit edilmiştir.