Akademik Veri Yönetim Sistemi
Bakırcı F., Kutlar A.(Yürütücü), Yüksel F.
TÜBİTAK Projesi, 2006 - 2008
ÖZET
İktisadi bir
karar biriminin önemli hedeflerinden birisi de etkinliği sağlamaktır.
Belediyeler de önemli bir yerel yönetim birimi olarak, toplumsal hizmetleri
üretirken kullandığı kaynaklarını en optimum ölçekte kullanarak, ulaşılabilir
en yüksek etkinlik düzeyine ulaşması gereken bir iktisadi karar birimidir.
Belediyelerin kaynaklarını etkin kullanmaları; hem ulusal ve yerel kaynak
kullanımı açısından hem de üretilen hizmetlerin kalitesi ve miktarı açısından
oldukça önemlidir. Belediyelerin etkinliği sağlayabilmeleri; yeni kaynaklar
oluşturmalarına, mevcut kaynaklarını daha iyi kullanabilmelerine, ürün ve
hizmeti geliştirme ve çeşitlendirme çabalarına, çağdaş ve yenilikçi yönetim
yaklaşımlarının uygulanabilmesine, yönetsel bilgi ve deneyim alt yapısına vb. farklılık
arz eden pek çok faktöre bağlıdır.
Finlandiya ve Avustralya gibi birkaç ülke belediyeleri
üzerine yapılan az sayıda ve yakın tarihli çalışmanın haricinde, belediyelerin
etkinliği konusunda ampirik boyutlu çalışmalara pek rastlanmamaktadır.
Belediyelerin etkinliği üzerine ulusal ve uluslar arası araştırmaların
yetersizliği bu çalışmayı yapmaya sevk eden önemli bir etken olmuştur. Bunun
yanı sıra uygulanan yöntem itibariyle de farklı bir yaklaşımın sergilenmeye
çalışılması bu çalışmanın özgünlüğünü oluşturmaktadır. Giderek
daha fazla kaynak kullanmaya başlayan ve önemi artan belediyeler üzerine yeni
ve kapsamlı bir yöntemle böyle bir çalışmanın yapılması projenin özgünlüğünü
daha da artırmaktadır.
Çalışma esas
itibariyle bir etkinlik analizi çalışması olduğu için öncelikle belediyelerin
etkinlikleri ve buna etki eden faktörler teorik boyutuyla değerlendirilmiş,
daha sonra etkinlikle ilgili ampirik analizler yapılmıştır. Uygulama kısmında
7’si büyükşehir belediyesi olmak üzere toplam 27 belediye çalışma kapsamına
alınmıştır. Bu belediyelerin çeşitli finansal, mali, sosyal ve demografik
durumlarını yansıtan girdi ve çıktıları ile ilgili veriler, belediyelerle
yapılan anketler, belediye veri kaynakları, merkezi yönetim birimleri ve
istatistik kurumlarından elde edilmiştir. Derlenen verilerle Veri Zarflama
Analizi (VZA) ve Malmquist İndeks yöntemleri kullanılarak belediyelere ait
etkinlik analizleri yapılmış, elde edilen etkinlik skorlarıyla da etkinliğe
etki eden faktörler ve bunların etkileşim dereceleri Tobit Model yardımıyla
belirlenmiştir. Bu yönüyle çalışma hem parametrik hem de parametrik olmayan iki
farklı analiz tekniğini birlikte kullanmaktadır.
Anahtar
Kelimeler: Belediye Etkinliği, VZA, Malmquist Indeks, Tobit Model