Oyunlaştırılmış Mobil Destekli Müze Eğitimi Uygulamalarına Yönelik Çerçevenin Geliştirilmesi ve Sosyal Bilgiler Dersindeki Bilişsel-Duyuşsal Kazanımlara Etkisinin İncelenmesi


Karakuş Yılmaz T. (Yürütücü), Meral E., Başcı Namlı Z., Yağanoğlu M., Karadeniz C., Arpacık Ö.

TÜBİTAK Projesi, 2021 - 2023

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Şubat 2021
  • Bitiş Tarihi: Mayıs 2023

Proje Özeti

Bu projenin amacı farklı dersler ve müzelerde kullanılabilecek oyunlaştırılmış müze ziyaretleri planlamak için bir çerçevenin oluşturulması, çerçeveye dayalı olarak sunulacak web araçlarıyla Sosyal Bilgiler dersi “Kültür ve Miras” öğrenme alanı kapsamında oyunlaştırılmış mobil destekli müze eğitimi uygulamalarının geliştirilmesi ve uygulamaların 4., 5., 6. ve 7. sınıf öğrencilerinin bilişsel ve duyuşsal becerilerine etkisinin araştırılmasıdır.


Projedeki uygulamanın temeli bir web ortamında sunulacak araçlarla mobil ortama aktarılabilecek kapsamlı müze ziyaretleri tasarlamaya dayanmaktadır. Proje; farklı müzeler ve farklı öğrenme alanlarına uyarlanabilen bir uygulama sunması, sağlayacağı rehberlikle öğretmenleri öğrencileriyle daha organize ve rahat biçimde müze ziyareti yapmaya motive etmesi, bilişsel ve duyuşsal birçok kazanımı eğlenceli biçimde gerçek yaşama aktarması, müze eğitimi araştırmalarında genellikle bir öngörü olarak değinilen bu kazanımları deneysel biçimde kapsamlı bir araştırma çerçevesinde ele alması yönüyle özgün değere sahiptir.  


Mobil uygulama temel olarak 3 farklı şekilde kullanılabilecektir. Öğrenci modülünde, öğrenciler müzede bir öykü çerçevesinde kendileri için hazırlanan görevleri tamamlayacaklardır. Öğretmen modülünde, öğretmen uygulamayı müzede öğrencileri ile etkileşimli biçimde kullanabilecek, öğrencileriyle uygulama üzerinden paylaşabileceği ilginç bilgiler ve öğrencilerine yöneltebileceği soru ve görev önerileri bulabilecektir Dijital öyküleme modülünde ise öğrencilerin kendilerinden istenen görevlere göre müzede anlatımlı videolar çekerek gezinin sonunda tam bir müze ziyaret videosuna dönüştürmeleri sağlanacaktır. Ayrıca, öğrencilerin becerilerini gerçek yaşama aktarmaları ve öğrenme alanı ile ilgili bilgilerini pekiştirmeleri için müze ziyareti öncesi ve sonrası etkinlikler tasarlanacaktır. Projede Erzurum’daki aktif iki müzeden biri olan, Osmanlı ve Selçuklu eserleri barındıran, yeterince büyük bir mekâna sahip Yakutiye Medresesi uygulama müzesi olarak seçilmiştir. Asıl uygulamalarda yapılacak müze ziyaretleri sırasında öğrenci ve öğretmen gözünden tüm sürecin, müze ve öğrenme alanı ile ilgili kazanımların değerlendirilmesi için araştırmalar yürütülecektir. Uygulamalar, Erzurum’da ilk ve ortaokul kısımlarının bulunduğu bir okulda, 4. sınıftan 7. sınıfa kadar her sınıf düzeyi için 3 müze ziyareti (toplam 12 ziyaret) olacak şekilde, Kültür ve Miras öğrenme alanının yer aldığı güz dönemindeki 5-11. haftalar arasında yapılacaktır. Araştırmalarda karma yöntem temel alınacak olup, nicel boyutta yarı deneysel desenlerden zaman serisi ve ön-test, son-test denkleştirilmemiş grup deseni kullanılacaktır. Nitel boyutta ise nicel bulguları desteklemek ve açıklamak için görüşme ve gözlemler yapılacaktır.


Projenin, mobil destekli müze ziyareti için çerçeve oluşturma, modüllerin web ve mobil ortamda geliştirilmesi, uygulama müzesine uyarlama, pilot çalışmalar, asıl uygulama ve veri toplama ile verilerin analizi ve paylaşımı adı altında 30 ay sürecek, 6 ana iş paketi bulunmaktadır. Proje yürütücüsü oyunlaştırma, dijital oyunlar, sanal dünyalar ve insan bilgisayar etkileşimi konusunda deneyime sahiptir. Proje ekibinde müze eğitimi, Sosyal Bilgiler ve Sınıf Eğitimi, görüntü işleme ve mobil yazılım alanında uzman araştırmacılar ve Erzurum Müze Müdürlüğü uzmanlarından bir danışman yer alacaktır.


Proje sonucunda özgün akademik çıktıların yanında, uzun vadede müzelerin hem eğitimin temel bir parçası olması hem de tercih edilir bir “zaman değerlendirme” ortamına dönüşmesi beklenmektedir. İlgili uzmanlarca eklenecek bilgi ve belgelerle oyunlaştırılmış mobil uygulama istenilen müze ve öğrenme alanı için uyarlanabilecektir. Böylelikle daha sürdürülebilir ve daha etkili bir okul dışı öğrenme deneyimi sağlanacaktır.