Krisin Uygulamalarının Tuz Stresi Altında Yetiştirilen Soya Bitkisinde Glycine max L Bazı Morfolojik Fizyolojik ve Moleküler Özelliklerine Etkilerinin Belirlenmesi


Severoğlu S. (Yürütücü), Aktaş H., Karabacak T., Yıldırım E., Yazıcı A., Ağar G., et al.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2025 - 2026

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Ocak 2025
  • Bitiş Tarihi: Ocak 2026

Proje Özeti

Toprak tuzluluğu, tarımsal verimliliği sınırlayan en önemli sorunlardan biri olarak kabul edilmektedir.
Tuzluluk, özellikle düşük yağış miktarına sahip kurak ve yarı kurak iklim bölgelerinde yaygındır. Bu
bölgelerde, çözünebilir tuzlar, yağışla birlikte yer altı suyuna karışır ve kapillarite yoluyla tekrar toprak
yüzeyine çıkarak, suyun buharlaşması sonucunda toprakta birikir. Bitkilerde bulunan flavonoid bileşikleri,
tuzluluk ve kuraklık gibi abiyotik streslere karşı bitkilerin toleransını artırmaktadır. Flavonoidler, çevresel
veya gelişimsel uyarılara hızlı yanıt verir ve özellikle tuzluluk stresi gibi koşullara karşı direnç oluşturarak,
bitkinin savunma mekanizmalarını güçlendirirler. Flavonoidlerden biri olan krisinin stres koşullarına karşı
bitkilerin toleransını artıracağı düşünülmektedir.
İnsan ve hayvan beslenmesi açısından oldukça önemli olan soya bitkisi, yüksek miktarda ham protein ve
yağ içermesi nedeniyle değerli bir tarım ürünüdür. Danesi ve küspesinin yanında kaba yem olarak da
kullanılan soya hem hayvancılıkta kârlılığı artırmak hem de insan beslenmesi açısından önemlidir.
Ancak soya bitkisi tuza hassas olarak kabul edilmekte ve tuz stresi altında biyokütlede azalma, yaprak
klorozu ve bodurlaşma görülmektedir. Bu nedenle, soya bitkisinin ot kalitesinin yanı sıra, tuzlu koşullarda
bazı morfolojik, fizyolojik ve moleküler özelliklerinin belirlenmesi kritik öneme sahiptir. Bu amaçla,
yürütülecek bu çalışmada tuz stresine maruz kalan soya bitkisinde, bir flavonoid bileşiği olan krisinin
etkileri incelenecektir.