Kuruçalı (Narman) Yukarı Havzasında Farklı Arazi Kullanımlarının Bazı Toprak Özellikleri ile Bitki Örtüsü Üzerindeki Etkileri


Çomaklı T.(Yürütücü), Önal M., Bilgili A., Gökbulak F., Özgül M., Okcu M., et al.

Diğer Resmi Kurumlarca Desteklenen Proje, 2023 - 2025

  • Proje Türü: Diğer Resmi Kurumlarca Desteklenen Proje
  • Başlama Tarihi: Ocak 2023
  • Bitiş Tarihi: Aralık 2025

Proje Özeti

Bu çalışmada Erzurum ili Narman ilçesi Kuruçalı mikro havzasında, farklı arazi kullanımlarının bazı toprak ve bitki örtüsü üzerine etkileri araştırılacaktır. Çalışma için 1/25000 ölçekli H47b1 ve H47b2 memleket haritalarından oluşturulan 951,6 hektarlık mikro havzanın yukarı kısmında; orman, mera, ağaçlandırma sahası olmak üzere 3 farklı arazi kullanımı üzerinde çalışmalar yapılacaktır. Alana ait sayısal yükseklik haritaları kullanılarak; 4 farklı eğim grubu (0-20, 21-30, 31-45 ve 45<) ve 2 farklı bakıdan [kuzey sektörü (NW, N-NW, N, N-NE, NE) ve güney sektörü (SW, S-SW, S, S-SE, SE)] toprak örnekleri alınacaktır. Bu araştırma desenine göre; araştırma 3 faktörlü (3 farklı arazi kullanım şekli, 4 farklı eğim grubu, 2 farklı bakı) ve 3 tekrarlı olacak, böylece toplam 3x4x2x3=72 adet deneme alanı belirlenecektir. Çalışmada 72 deneme alanında 3 derinlik kademesinden (0-10, 10-20 ve 20-30 cm) toplam 216 adet bozulmamış ve 216 adet bozulmuş toprak örneği alınacaktır. Toprak profillerindeki değişimler (solum derinliği, fizyolojik ve mutlak toprak derinlikleri ve toprak tekstürü) ve toprak erozyonu ve toprakların yarayışlı su kapasitesi ile ilgili farklı arazi kullanımlarının temsil edileceği örnek alanlarda (10*3) bazı hidrofiziksel toprak özellikleri (agregat stabilitesi, erodibilite indekslerini temsilen dispersiyon oranı, hacim ağırlığı, tane yoğunluğu, toplam boşluk hacmi, maksimum su tutma kapasitesi, permeabilite ve infiltrasyon vb.) ortaya konacaktır. Ayrıca 72 örnek alanından alınan toprak örnekleri üzerinde arazi kullanım değişikliklerin topraktaki bitki besin elementleri üzerine olan etkilerinin belirlenmesi amacıyla makro ve mikro besin elementleri analizleri yapılacaktır. Toprak renginin belirlenmesinde ise Munsell renk ıskalası kullanılacaktır. Orman, ağaçlandırma ve mera alanlarında toprak altı ve toprak üstü biomas miktarı ile otsu ve odunsu vejetasyon belirlenecektir. Sahada vejetasyon örtüsünün birbirine dönüşen alanlar arasında otsu vejetasyon bakımından benzerlik gösterip göstermediği benzerlik indeksleri kullanılarak tespit edilecek, farklı kullanımlarda genel anlamda otsu ve odunsu bitkilerin tamamı dikkate alınarak bitki türü çeşitliliği Shannon indeksi kullanılarak karşılaştırılacaktır. Öte yandan, 1973, 1997 ve 2015 yıllarında yapılan amenajman planı meşcere haritaları ile Harita Genel Müdürlüğü’nden alınacak o yıllara ait hava fotoğrafları incelenerek arazide geçmişten günümüze kadar olan değişimler saptanacaktır.