YAPILARDA OLUŞAN SİSMİK TİTREŞİMLERİN KONTROL EDİLMESİ İÇİN YENİLİKÇİ BİR HİBRİT TABAN İZOLASYON SİSTEMİNİN GELİŞTİRİLMESİ


Çelebi O., Aydın A. C. (Yürütücü)

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2021 - 2023

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Aralık 2021
  • Bitiş Tarihi: Aralık 2023

Proje Özeti

Deprem bölgesi olan ülkemizde bulunan yapıların karşılaşabileceği büyük depremlerde minimum hasar seviyesinde kalması önemlidir. Bu projede, dışardan bir güç kaynağı ya da bizzat deprem enerjisi kullanılarak pasif taban izolasyon sistemlerini deprem etkisinde kontrol eden yenilikçi hibrit taban izolasyon sistemi önerilmiştir. Deprem sonrasında yapılarda hasar oluşmasını ve oluşabilecek can kayıplarını önlemek amacıyla üretilmesi planlanan hibrit izolatörlerinin bir dizi deprem verisi altında testini gerçekleştirmek projenin temel amacıdır. Ayrıca, Türkiye ve komşu ülkelerde yapılması planlanan yapıların, mevcut yapıların ve kullanım amacının değişmesi istenen yapıların davranışlarının ekonomik olarak iyileştirilmesini sağlamaktır. Üretilmesi planlanan izolatörlerin etkinliğinin araştırılabilmesi için deprem verisini örnek bir yapıya uygulamak için sarsma tablası ve ilgili ölçüm cihazları kullanılacaktır. Yenilikçi hibrit izolatörler şekil değiştirme yapabilen çelik yüzeyler arasına zıt kutuplu olarak yerleştirilen elektro-mıknatıslardan ve ayrıca deprem enerjisini algılayıp bu enerjiye karşı aktuatör özelliği gösteren polivinilidin diflorür malzemesinden hazırlanması öngörülmektedir. Deprem esnasında mıknatısların birbirlerine karşı uygulayabileceği itme ve çekme etkisiyle oluşması muhtemel manyetik kuvvet vasıtasıyla deprem hareketine karşı konması amaçlanmaktadır. İlk defa elektro-mıknatıs ve bir piezoelektrik malzemenin beraber kullanılmasıyla bir hibrit izolatörün üretilmesi konunun özgün değeridir. Pasif izolasyonların deprem etkilerini sönümlemesinin yanı sıra dışardan bir güç kaynağının ya da deprem enerjisinin kullanılmasıyla izolatörlerin herhangi bir depreme karşı kendini uyarlayabilmesi sayesinde bu proje yenilikçi bir çalışma olacaktır. Ayrıca, proje tamamlandığında, bölgemizde bulunan yapıların deprem testleri için deprem laboratuvarının da kurulması planlanmaktadır. Böylelikle yapıların deprem esnasında güvenli kalmasının yanı sıra ekonomik bir kazancında sağlanması muhtemeldir. Ayrıca, bölgede deprem laboratuvarının kurulmasıyla bu bölgede dışarıya olan bağlılığın giderilmesi beklenmektedir. Yukarıda sayılan özgün değerler, patenti de alınabilecek özgün bir hibrit izolasyon sisteminin üretilebilirliğinin ortaya çıkması ile proje nihayetlenmesi düşünülmektedir.