ELEKTROMANYETİK KİRLİLİK


Turgut E., Sarıtaş S.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2022 - 2023

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Ekim 2022
  • Bitiş Tarihi: Ocak 2023

Proje Özeti

Atmosferde iki ana radyasyon kaynağı vardır: Bunlar güneş ve yeryüzü. Güneş radyasyonunun yaklaşık %37'si kızılötesi, %44'ü görünür, %7'si morötesidir. Yer radyasyonu ise çoğunlukla kızılötesidir. Kızılötesi genellikle hissettiğimiz ısı, görünür ise gördüklerimiz, morötesi ise cildimizin absorbe ettiği bronzlaştırdığı ya da yaktığı radyasyon şeklidir. Bölgeleri etkileyen, atmosferdeki sıcaklık yapısını kontrol eden bu üç radyasyon tipidir. Üzerinden akım geçen bir iletken etrafında manyetik alan oluşur. Oersted (prensibi) ilkesine bağlı olarak elektrik enerji iletim hatları, şalt sahaları, trafo merkezleri, TV vericileri, GSM baz istasyonları ve evlerimizde yaygın olarak kullandığımız televizyonlar, bilgisayarlar, cep telefonları, buz dolapları, mikrodalga fırınlar, çamaşır makineleri, su ısıtıcılar gibi elektrik cihazlar, binaların elektrik sistemleri manyetik alan ve radyasyon oluşturan kaynaklardır. Bu kaynakların oluşturduğu manyetik alan ve radyasyon etkisi, canlı sağlığını etkilemekte ve aynı zamanda ekolojik dengeyi bozmaktadır. Tabii ki yaşadığımız dünyanın da bir manyetik alanı vardır. Ancak bu manyetik alan insan ve diğer canlıların vücudu ile uyum içerisindedir. Oysa alternatif akımların oluşturduğu elektro manyetik alanlar canlı metabolizması ile uyum içerisinde değildir. Suni olarak oluşturulan elektro manyetik alanın özellikle çocuk ve yaşlılarda kanser etkisi yarattığı ve bu alanda bilimsel çalışmaların sürdürüldüğü bilinmektedir. Dünya sağlık örgütünce 0,4 mikro tesla (µT) üzerindeki manyetik alan değerlerinin canlı sağlığını etkilediği açıklanmış ve oluşturulan elektromanyetik alanların eşik değerlerinin 1(µT) değerini geçmemesi gerektiği vurgulanmıştır. Manyetik alanın etkisi, kaynağa olan uzaklık ve kaynakla olan etki süresine bağlı olarak değişiklik gösterir. Projenin amacı; elektrik enerji iletim hatları, şalt sahaları, trafo merkezleri, TV vericileri, GSM baz istasyonları ve evlerimizde yaygın olarak kullandığımız televizyonlar, bilgisayarlar, cep telefonları, buz dolapları, mikrodalga fırınlar, çamaşır makineleri, su ısıtıcılar gibi elektrik cihazlar, binaların elektrik sistemleri manyetik alan ve radyasyon oluşturan kaynakların oluşturduğu yüksek alan değerlerinin belirlenip sonuçların İspir Hamza Polat MYO öğrencilerine aktarılarak elektromanyetik radyasyonun insan ve çevre sağlığına etkilerini anlatmak ve farkındalık oluşturmaktır.