Adıgüzel N. (Yürütücü), Aksoy M., İnce İ., Çomaklı Ö., Birdal O., Şahin M. H., et al.
TÜBİTAK Projesi, 2021 - 2023
Akut beyin lezyonları endişe verici bir halk sağlığı sorunudur. Beyin
lezyonlarını stabilize etmek, önlemek veya azaltmak için nöroprotektif
tedaviler uygulanmıştır. Böylece nörolojik sonuçlarda ve hayatta kalma oranlarında
iyileşme olmaktadır. Tüm vücut soğutma şu anda sağlık uzmanları tarafından
uygulanmaktadır. Bununla birlikte, yukarıda bahsedilen birçok komplikasyon
görülebilmektedir. Geçici beyin soğutma, istenmeyen yan etkilerin azaltılması
sırasında hızlı ve kontrol edilebilir nöroproteksiyona izin verebilir. Bu
yüzden amaca yönelik tüm vücudu soğutmak yerine ihtiyaç duyulan bölgelere ısıtma-soğutma
işlemlerini gerçekleştirebilmek ve takibini yapabilmek için otomatik kullanım
modlarında istenilen sıcaklık aralığında çalışmalara imkân veren ve aynı ekran
üzerinde kontrol paneli olan bir cihaz yapılması amaçlanmaktadır. Tasarlanması
amaçlanan bu cihaza da PR-mMAN ismi verilecektir. PR-mMAN cihazı soğutma
sistemine göre çalışan bir cihaz olacaktır. Cİhaz ile hasta arasında dolaşacak
olan hortumlar içerisinde R134a soğucu akışkanı soğutma çevrimine göre
dolaştırılacaktır. Cihazın başlık ve boyunluk kısmı soğutma ekipmanlarından
olan evaporator kısmı olacak ve soğutma işlemi gerçekleştirilecektir. Cihazın
yelek ve tayt kısmı soğutma ekipmanlarından olan kondensör kısmı olacak ve
ısıtma işlemi gerçekleştirilecektir. Mevcut ürünler sui le sadece ısıtma ya da
soğutma yapmaktadır. Bizim ürünümüz ise eş zamanlı olarak vücudun baş ve boyun
kısmını soğuturken gövde ve bacak kısmını ısıtabilecektir. Bu da tıp açısından
önemlidir. Çünkü baş bölgesi sadece soğutma yapılan sistemlerde (su ile)
soğurken soğuyan kan vücud organlarına dönerken organlara zarar vermektedir. Bu
nedenle vücudun sıcak tutulması gerekmektedir. Hali hazırda tıp alanında
kullanılan cihazlar ile bunu gerçekleştirmek mümkün değildir. Bizim
üreteceğimiz cihaz R134a gazı ile eşzamanlı olarak ısıtma ve soğutma işlemini
yaparak organlara verilen zararı ortadan kaldırırken beyin fonksiyonlarının da
korunmasını sağlayacaktır.
Yapılması planlanan cihaz setinin içinden
hastanın vücut ısısından daha düşük bir sıcaklıkta dolaşan akışkan (R 134a
soğutucu akışkanı) ile baş kısmının ısısında düşme elde edilmesi
planlanmaktadır. Setin içinden geçen ve dolaşan akışkan hastanın vücut
ısısından daha yüksek ise, hastanın vücut ısısı yükseltilebilecektir ya da
normal vücut ısısı sınırları içerisinde tutulabilecektir. Cihazda maksimum
sıcaklık yaklaşık 42 °C olacaktır. Minimum sıcaklık yaklaşık -10°C olacak
şekilde hedeflenmektedir. Deney hayvanı üzerinde 2-6°C‘ lik sıcaklık farkına
ulaşılana kadar deneyler yapılacaktır.
Cihaz; bir kontrol ünitesi, bir güç
ünitesi, sıcak değerlerini görebilmek için bir ekran, açma kapatma düğmesi,
elektriği kesmek için acil durum butonu, sıcaklığı artırmak veya düşürmek için
tuşlar, rahat hareket edebilmesi için tekerlekler ve PR-mMAN seti bağlantı
yerleri düşünülmektedir.
Pr-mMAN
set bağlantı yerlerinden baş kısmı soğutmak için kaska girişleri olan bağlantı
hortumları soğutma işlemi yaparken, cihazın içinde bulunacak olan
yoğuşturucudan çıkan ısı, fan ile emilerek göğüslük ve tayta iletilecektir. Bu
şekilde baş bölgesi soğutulurken vücudun diğer kısımları ısıtılmış olacaktır.