AŞKIN H. (Yürütücü), ATMACA U., SEVİNÇ ÖZAKAR R., ÇELİK M., PALABIYIK E., HANOĞLU B. D., et al.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2021 - 2024
Yanık yaraları ve bunların tedavisi, gelişmekte olan ülkelerin temel problemleri arasında yer
alır. Günümüzde yanık yara tedavisi için mevcut olan ilaçların çoğunun pahalı olmasının yanı
sıra bunların alerji ve ilaç direnci gibi sorunları ortaya çıkardığı bilinmektedir. Bu ilaçlara
alternatif olarak geleneksel şifalı bitkiler kullanılarak bu tip yaralar tedavi edilebilmektedir.
Ucuz ve güvenli yara iyileştirici ürünleri elde etmek için şifalı bitkilerle ilgili araştırmaların
yoğunlaştırılması dünya için çok önemlidir. Ficus carica ve Hippophae rhamnoides bitkilerine
ait ekstrakt karışımının (FCRH), bandaja adsorpsiyon yoluyla yara iyileşmesini
destekleyebilecek besleyici ürünlerdir. Bu çalışma, FCRH’nin ikinci derece yanık üzerindeki
terapötik etkilerini gösterebilmek amacıyla tasarlanmıştır. FCRH’ye ait tüm bileşenlerin
içerikleri Gaz Kromatografisi-Kütle Spektrometresi (GC-MS) ile belirlenecektir. Deney grupları
Sağlıklı, Yanık, Gümüş Sülfadiazin (SS) ve FCRH olarak belirlenecektir. FCRH’nin sitotoksik
etkilerinin belirlenmesinde WST-1 analizi kullanılacaktır. Koloni oluşum deneyi ve yara
iyileşme analizleri yapılacaktır. FCRH’nin cilt rejenerasyonu, veziküller ve fibroblast aktivitesi
üzerindeki etkileri histopatolojik analizlerle değerlendirilecek ve yara kasılma yüzdesi tespit
edilecektir. Tümor nekrosis ekâns-alfa (TNF-α), interlökin-6 (IL-6), Dönüştürücü Büyüme
Faktörü-Beta1 (TGF-β1) ve Vasküler Endotelyal Büyüme Faktörü-alfa (VEGF-α) mRNA
ifadeleri, Realtime-PCR ile analiz edilecektir. Tüm parametreler 3., 7., 14. Günlerde
değerlendirilecektir. Proje çalışması ile FCRH tedavisinin, yanık sonucu oluşan yara tabakaların
yenilenmesini ve yeni kan damarlarının yapımında önemli rol oynayan fibroblast aktivitesini vekeratinizasyonu arttırıp arttırmadığı ve enflamasyon üzerine etkileri araştırılacaktır. Ayrıca
FCRH tedavisi ile yara kontraksiyon seviyelerinin yanık ve SS tedavisine göre nasıl değişeceği
gösterilecektir. Son olarak, FCRH’nin ikinci derece yanık sıçan modelinde emdirilmiş bandaj
tedavisinin ilgili genleri modüle ederek cilt yenilenmesini teşvik edip edemeyeceği
belirlenecektir.