Kentlerin Belleği: “Kent Araştırmaları Merkezi ve Müzesi ” Sergisi


Creative Commons License

Özler H. (Yürütücü), Kazaz E., Karakul Türk Ö., Demircan N., Kızılelma S., Çakmur T. Ç.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2023 - 2023

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Haziran 2023
  • Bitiş Tarihi: Eylül 2023

Proje Özeti

Projenin amacı, Anadolu’nun en eski yerleşimlerinden biri olarak bilinen 6000 yıllık yerleşim tarihi boyunca pek çok farklı kültüre ve medeniyete ev sahipliği yapmış olan Erzurum’un tarihsel gelişiminin derinlemesine araştırılmasının yanı sıra sahip olduğu sosyal, kültürel ve sanatsal pek çok değerin bir müze yapısı eşliğinde bir araya getirilerek sunulmasıdır. Kent müzesi, kavram olarak, bir kentte yaşanan yerel sivil tarihin belgelenmesi, bir araya getirilmesi ve sergilenmesine karşılık gelir. Kent kimliğinin yapılanmasında geçmişle bugünü birbirine bağlayan geleceğe uzanan kent müzeleri ve arşivleri belirleyici bir konumdadır. Bu bağlamda öğrencilerden bağlamsal yönleri güçlü tarihsel çevrede kentin tüm hafızasını bir araya getiren “Kent Araştırmaları Merkezi ve Müzesi” tasarlamaları istenmiştir.  Erzurum’un tarihi kent merkezinde seçilen proje alanlarında gerçekleştirilen bu çalışmada, tarihi bağlamsal çevre, tasarımın en önemli girdilerinden biri olarak ele alınmış ve çağdaş müze tasarımının fiziksel ve işlevsel olarak tarihi çevre ile uyumlu olması hedeflenmiştir.

Proje süreci üç aşamada ele alınabilir. İlk 4 haftalık süreçte öğrenciler bir yandan, proje alanının kent morfolojisi içindeki yerini ve tarihsel gelişimini anlamaya yönelik üst ölçekte incelemeler ve proje alanının yakın çevresindeki kültürel varlıklar, mevcut yapıların nitelikleri, kullanımlar, topoğrafya analizleri gibi yeri anlamaya yönelik araştırma ve incelemeler yaptılar. Diğer yandan, müze mimarisi ile ilgili uluslararası ve ulusal örnekler etüd edilerek müzelerin mekânsal gereksinimleri ve tasarım kriterleri üzerine araştırma yapıldı. Yaklaşık 3-4 hafta süren İkinci aşamada öğrenciler bağlamsal verilere dikkat ederek ihtiyaç programındaki birimlerin yerleşim kararlarını oluşturdular. Bunun için 1/500 ölçekli kat planları ve kesitler kullanıldı. Dönemin geriye kalan kısmı olan son aşamada; müzenin kütlesel karakteri, plan çözümleri, kesit problemleri gibi konular ele alınarak proje sonuçlandırıldı. 

Proje kapsamında üretilen çalışmalar Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Dekanlık Giriş Kat Fuayesi'nde düzenlenecek bir sergi kapsamında sunulacaktır. Sergide proje yürütücüleri Doç. Prof. Dr. Özlem Karakul, Doç. Dr. Neslihan Demircan ve Doç. Dr. Emriye Kazaz açılış konuşması yaparak sergi konusu hakkında bilgi vereceklerdir. Daha sonra üst yönetimler açılış konuşmalarına devam ederek sergi ziyareti başlayacaktır. Sergi sırasında proje asistanları Arş. Gör. T. Çağrı Çakmur, Arş. Gör. Sema Kızılelma ve Arş. Gör. Hatice Özler projeler hakkında daha detaylı bilgi vereceklerdir. Sergiye Fakültemizden sorumlu Rektör Yardımcısı, tasarım konusuyla yakın ilişkisinden dolayı Güzel Sanatlar Fakültesi öğretim üyeleri, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi’nin tüm öğretim üyeleri ve görevlileri, dersi alan tüm öğrenciler ve fakültedeki diğer öğrenciler davet edilecektir. Tüm ziyaretçilere sergi gezdirilecek, gerek bilgilendirme gerekse soru-cevaplarla ilerleyecek sergide oluşan sinerji ortamının diğer öğrencilere de ilham kaynağı olması hedeflenmektedir. Yerel tarihçi Abdurrahman Zeynal kentin tarihi ve somut olmayan kültürel mirası hakkında katılımcılara seminer düzenleyecektir.