Bedir D.(Yürütücü), Şıktar E., Kıyıcı F., Akın A., Vangölü S. Y., Ağduman F., et al.
TÜBİTAK Projesi, 2022 - 2024
Kayakla atlama, çeşitli yüksekliklere sahip dik bir rampadan aşağı kayarak, mümkün olduğunca yükseğe atlama ve
ardından düşmeden yumuşak bir biçimde en uzak noktaya inme evrelerini içeren olimpik bir spordur. Kış olimpiyatlarında
en ilgi çekici branş olma özelliğini taşıyan kayakla atlama alanında, araştırmacılar son yıllarda sporcularının
performanslarını arttıracak yöntem ve teknikler üzerine daha fazla odaklanmaya başlamıştır. Kayakla atlama sporcularının
performansını arttırmanın en etkili yolu, yeterince tekrar yapabilecekleri antrenman ortamına erişebilmeleri ve farklı
rampalardan kayakla atlama yaparak motor becerileri ve zihinsel kontrolü mükemmelleştirmeleridir. Fakat kayakla atlama
antrenmanlarında hazırlık süresinin uzun olması, uçuş ve iniş aşamalarının yüksek sakatlık riski oluşturması gibi
sebeplerle sporcuların bol tekrar yapması zorlaşmaktadır. Her ne kadar bu tekrar problemini çözmek amacıyla bazı
yaklaşımlar geliştirilmiş olsa da bu yaklaşımların önemli sınırlılıkları bulunmaktadır. Bu bağlamda, sanal gerçeklik destekli
simülasyon ortamları, gerçek dünyada oluşturulması zor veya tehlikeli olan eğitim ortamlarında motor becerilerin
geliştirilmesinde başka alanlarda oldukça ümit vaat edici olmuştur. Bu projenin temel amacı sanal gerçeklik teknolojisi ile
oluşturulacak simülatör kullanımı ile kayakla atlama sporcularının V stili ve telemark tekniklerini geliştirmelerine katkı
sağlamak ve tasarlanacak sanal gerçeklik destekli antrenmanın mesafe ve teknik puan performanslarına olan etkisini,
standard antrenman protokolü ile karşılaştırarak incelemektir. Projenin alt amaçları ise i) kayakla atlama sporcuları için üç
boyutlu ortamda antrenman yapabilecekleri, var olma ve daldırma hislerini harekete geçirecek sanal gerçeklik destekli bir
kayakla atlama simülatörü oluşturmak ve ii) kayakla atlama esnasında beyin hemodinamiklerini giyilebilir optik sensörler
ile tespit ederek bu beyin aktivasyon dinamiklerini sanal gerçeklik ortamında yapmış oldukları antrenman sırasındaki
hemodinamiklerle karşılaştırmaktır. Ülkemizdeki sporcuların kayakla atlamada performansa en çok etki eden iki tekniği (V
stili ve telemark tekniği) sanal gerçeklik destekli antrenman ortamlarında mükemmelleştirmesiyle uluslararası arenada
rakiplerine önemli üstünlük sağlayacakları düşünülmektedir