Bilen K. (Yürütücü), Topcu M. T.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2022 - 2024
Enerji ihtiyacı ve önemi günümüzde giderek artmaktadır. Son yıllarda enerjinin kullanımı ve verimliliği için araştırmacılar ve devletler çeşitli senaryolar geliştirerek bu tür araştırmalara yönelmişlerdir. Bu konuda dünyada hızlı adımlar atılmakta verimli ve çevreci birçok uygulama hayata geçirilmektedir. Fosil yakıtların giderek tükendiği günümüzde alternatif yenilenebilir enerji kaynaklarına bağlı çözümler ve uygulamalar kullanım yerlerine göre farklılıklar gösterebilmektedir. Bu kapsamda geleneksel Organik Rankine çevrimlerine ek olarak kojenerasyon ve trijenerasyon sistemlerin kullanımı günümüzde konut hastane, endüstri, okul, havaalanı ve fabrikalar gibi çeşitli yerlerde kullanım alanı bulmaktadır. Kojenarasyon sistemleri birleşik ısı güç sistemleri olarak adlandırılmakta ve ısıtma ihtiyacının yanısıra elektrik enerjisi üretimleri de bu sistemlerde gerçekleştirilmektedir. Trijenerasyon sistemleri ise ısıtma ve elektrik üretiminin yanı sıra ve soğutma işleminin de sisteme dahil edilmesiyle üçünün birlikte kullanıldığı sistemlerdir. Bu sistemler geleneksel uygulamalara göre daha verimli, daha ekonomik ve daha çevrecidir. İlk yatırım maliyeti yüksek olan bu sistemler için geri ödeme süresi yer aldığı bölgeye göre değişkenlik gösterebilmektedir. Ülkemizde enerji politikaları gereği çeşitli kamu binalarında ve tesislerde kullanıma başlanan bu sistemler ilerleyen süreçte konut siteleri gibi yerlerde kullanıma başlanmasıyla enerji üretimi ve tüketimi açısından daha ekonomik bir sistem olacağı öngörülmektedir.
Dünyada enerji piyasasının giderek zora girdiği ve ülkelerin alternatif enerji kaynaklarına yönelik yatırımlarını hızlandırdığı bugünlerde ülkemizde enerji verimliliği ve çevresel etkilerinde dahil olduğu bileşik ısı güç sistemlerine ihtiyaç gün geçtikçe artmaktadır. Paris İkim anlaşması ve Kyoto Protokolü yükümlülükleri kapsamında verim değeri yüksek ve daha az emisyon oluşturması nedeniyle kojenerasyon ve trjenerasyon sistemlerinin kullanımı hususunda birçok ülkede yoğun kullanma eğilimi vardır.
Bu çalışma kapsamında MNG alışveriş merkezinde (AVM de) ve Erzurum’da sadece tek olan trijenerasyon güç santralinin incelenmesi gerçekleştirilecektir. Burada trijenerasyon uygulamasında enerji ve ekonomik analizlerde farklı analiz programları kullanılarak elde edilen veriler ışığında sistemin geri ödeme süreleri ve farklı sistem parametreleri ve enerji verimlilikleri incelenecektir ve bu sistemlerin yaygınlaşmasına katkıda bulunacaktır.