Klinik açıdan önemli bakteriyel ve fungal patojenlerin DNA’sının tayinine yönelik nano-polimeraz zincir reaksiyonu (Nano-PCR) temelli yöntemlerin geliştirilmesi


Aslan K., Evran S.(Yürütücü)

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2017 - 2019

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Haziran 2017
  • Bitiş Tarihi: Aralık 2019

Proje Özeti

Enfeksiyonel hastalıklarda doğru tedavilerin zamanında uygulanabilmesi için hastalığa neden olan

patojen mikroorganizmaların erken ve doğru bir şekilde tanımlanması oldukça kritiktir. Günümüzde

mikrobiyal tanıda en yaygın olarak kullanılan yöntemler, koloni ve kültür temelli yöntemlerdir. Bu

yöntemlerde, hastalardan elde edilen kan, idrar, gayta, tükürük gibi biyolojik numunelerden izole edilen

mikroorganizmaların tekrarlı kültivasyon adımlarıyla genel tanımlamaları yapılır. Asıl tedavi adımı için

gerekli olan tür düzeyinde tanımlama içinse çeşitli immünolojik, mikrobiyolojik ve biyokimyasal test

tekniklerinin kullanılması gerekmektedir. Bu durumda, patojenin tespiti için geçen süre günleri hatta

haftaları bulabilmektedir ve patojenin kültive edilemediği durumlarda kültür ve koloni temelli yöntemler

yetersiz kalabilmektedir. Değişen fenotipik özellikler bu yöntemlerin spesifikliğini düşürmekte, daha

spesifik olduğu bilinen immünolojik yöntemlerde ise yüksek antikor veya antijen gereksiniminden

dolayı hassasiyet problemleri ile karşılaşılmaktadır (Agne et al., 2009; Siqueira and Rôças, 2005; Sousa

and Pereira, 2013)

Bu tez çalışmasında nazokomiyal (Hastane kaynaklı=HAI) enfeksiyonlarda sıklıkla karşılaşılan

bakteriyel ve fungal türlerin tespitinde kullanılacak, çoklu analize olanak sağlayan bir PCR temelli bir

tanı yöntemi geliştirilecektir. Geleneksel kültür ve koloni temelli yöntemlere kıyasla daha spesifik,

hassas, hızlı ve kesin olan bu yöntem sayesinde nazokomiyal enfeksiyonların tespitinde geleneksel

mikrobiyal tanı yöntemlerine alternatif ve onlardan daha etkin bir tanı yöntemi sunulacaktır. Dolayısıyla,

bu hastalıkların tedavisi için gereken süre ve maliyetlerin azaltılmasına, antimikrobiyal direnç gibi

yaygın problemlerin de minimuma indirilebilmesine katkı sağlanabilecektir. Bu çalışma ayrıca,

enfeksiyonel hastalıkların tespitinde kullanılmak üzere geliştirilebilecek PCR yöntemleri için kılavuz

niteliğinde bir çalışma olacaktır. Böylece, Nanopartiküllerin PCR üzerine etkisi hakkında literatüre katkı

sağlanacaktır. Ayrıca bu çalışma, bilgimiz dahilinde nanopartiküllerin fungal genomik DNA ile

etkileşiminin incelendiği ilk çalışmadır.