Arargüç M. F. (Yürütücü), Daş N.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2023 - 2025
Çeviri en yalın biçimiyle bir dilden başka dile aktarım anlamına gelmektedir. Bununla birlikte
bu aktarım sadece sözcük aktarımı şeklinde gerçekleşmemektedir. Vardar’a (1982) göre “çeviri,
her çağda, medeniyette, kültürde karşılaştığımız, çeşitli medeniyetler arasında köprüler kuran,
farklı toplumlardan bireyleri birbirine yakınlaştıran, her türlü kültürel değeri o toplumun
dışındaki insanlara sunan bir faaliyettir. Çevirmen kaynak dilden hedef dile aktarım yaparken,
kaynak dilin ait olduğu toplumu, toplumun yaşayışını ve geleneklerini kısacası kültürünü hedef
dilin toplumuna taşır. Kültür aktarımı ise önemi yadsınamayacak kadar önemli bir görevdir.
Deyimler bir toplumun kültürel değerlerini dille taşıyan ve yansıtan temel öğelerdendir. Dildeki
en önemli kültür varlıklarıdır. Edebi eserlerde kültür unsurlarını ve deyimleri en doğru biçimde
tercüme etmek bu nedenle büyük önem arz etmektedir. Deyim çevirisi yapılırken, kaynak dilin
kültür öğeleri hedef dile tanıtılmış olur. Bu tanıtım çeşitli şekillerde yapılmaktadır. Bu
çalışmanın amacı Türk Edebiyatı eserlerinin İngilizce çevirilerinde kültüre özgü unsurları ve
deyimleri saptamak ve bu unsurların çevirilerinde hangi stratejilerin kullanıldığını belirlemektir.
Ayrıca, Türkçeden İngilizceye çevrilmiş romanlardaki deyimlerin İngilizce karşılıklarında yerli
ve yabancı çevirmenlerin hangi yolu kullandığını belirlemek, karşılaştırmak ve deyim
çevirilerindeki zorlukları saptayarak bunlara yönelik öneriler sunmak projede ulaşılmak istenen
bir diğer hedeftir.