Dağdemir V. (Yürütücü), Kadanalı E.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2010 - 2011
Türkiye’de
yaş meyve ve sebze pazarlamasında çeşitli kanallar mevcuttur. Ancak çoğunlukla yaş meyve ve sebze
pazarlaması toptancı hallerinde yapılmaktadır. Çalışmada üretim bölgesi olarak
Mersin, tüketim bölgesi olarak Ankara Yaş meyve ve sebze toptancı halinde komisyoncu
ve sevkiyatçı- tüccarlarla anket yapılmıştır. Bu çalışmada, Türkiye’de yaygın
yaş meyve ve sebze pazarlama kanallarından, en uygun olanını sağlık, maliyet,
süre ve kayıt altına alınma kriterlerine göre belirlenmeye çalışılmıştır. Bu
amaçla Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) yönteminden yararlanılmıştır. AHP
sonuçlarına göre, Mersin Toptancı Halinde en uygun pazarlama kanalı Üretici→
Üretim Merkezi Komisyoncusu→ Tüketim Merkezi Komisyoncusu→ Perakendeci →
Tüketici %42.68 oranla ilk sırada yer almakta bunu M4 yani Üretici→ Tüketim
Merkezi Komisyoncusu→ Perakendeci→ Tüketici
%35.90 izlemektedir. Ankara Toptancı Halinde ise Üretici→ Tüketim Merkezi
Komisyoncusu→ Perakendeci→ Tüketici %43.80 olarak belirlenmiştir. Kriterlerin
değerlendirilmesinde Mersin toptancı halinde %48.05 ile kayıt altına
alma ilk sırayı almakta ve bunu %35.04 ile maliyet kriteri izlemektedir. Ankara
Toptancı halinde ise %43.71 ile maliyet ilk sırayı almakta ve bunu %39.59 ile
kayıt altına alma izlemektedir. AHP’den elde edilen sonuçlara göre Tobit
analizi yapılmıştır. Analiz sonucunda anlamlı bağımsız değişkenler
yorumlanmıştır.