Takkaç Tulgar A. (Yürütücü), Gücüyeter B., Yılmaz R. M., Çelik E., Yıldırım G., Kolukısa H.
TÜBİTAK Projesi, 2022 - 2024
Ana dil ve yabancı dil öğretim süreçlerinde hedef, okuduğunu
ve dinlediğini anlayıp kendini yazılı ve sözlü olarak ifade edebilen dört temel
dil becerisinde yetkin öğrenciler yetiştirmektir. Dört temel dil becerisi
içerisinde bilişsel, duyuşsal ve psikomotor boyutları içeren yazma becerisi,
dil öğretim süreçlerinde geliştirilmesi için oldukça fazla zaman ayrılan ve
zorlanılan bir beceri alanı olarak dikkat çekmektedir. Yazma becerisindeki
gelişiminin kapsamlı içeriği dikkate alındığında bu projenin amacı; yabancı dil
olarak Türkçe öğrenen A1 düzeyindeki öğrencilere yönelik Artırılmış Gerçeklikle
tasarlanmış mobil uygulama destekli “Türkçe YazAR” isimli etkinlik defterinin
geliştirilmesi ve geliştirilecek bu materyalin yazma becerisinin psikomotor
boyutuna, yazma yeterliğine, yazma tutumuna ve yazma kaygısına etkisinin
incelenmesidir.
Özellikle ana dillerinde farklı alfabeler kullanan
öğrenciler için Türkçede yazı yazmak, yazmayı baştan öğrenmek gibidir.
Öğrenciler şekilsel bakımdan harfleri yazamadıkları ya da kötü yazdıklarını
düşündükleri takdirde yazmaya karşı olumsuz düşüncelere kapılmakta ve yazma
etkinliklerinde olumsuz bir tutum benimsemektedirler. Bu sürecin doğal bir
sonucu olarak bu öğrencilerin yazma becerileri istenilen gelişim düzeyine
ulaşamamaktadır. Bu bağlamda yazma becerisi için bütüncül bir yaklaşımla,
öğrencilerin dil düzeyleri dikkate alınarak, yazma becerisinin psikomotor
tarafına odaklanan bir müdahale programı düzenlenecektir.
Alan yazında yazmanın bilişsel ve duyuşsal boyutlarına
odaklanan birçok çalışma bulunurken, psikomotor boyutun temel alındığı ve
dolaylı olarak yazmanın tüm boyutlarını kapsayan bir çalışma bulunmadığı için
araştırma kapsamında geliştirilecek AG destekli yazı defteri ve mobil
uygulamanın yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanına özgün bir katkı sunacağı
ifade edilebilir. Geliştirilen bu materyalin Latin harflerinin kullanıldığı
farklı yabancı diller için uyarlanabilir olduğu, aynı zamanda temel düzey ana
dil eğitiminde Türk öğrenciler için de kullanılabilir nitelikte olduğu
eklenmelidir.
Proje kapsamında Türkçe öğrenen yabancı öğrencilerin yazma
sürecindeki psikomotor becerilerini, yeterliklerini ve yazmaya yönelik
tutumlarını geliştiren, yazma kaygısını azaltmayı hedefleyen Artırılmış
Gerçeklik destekli mobil uygulama ve buna uyumlu yazma defteri hazırlanacaktır.
Hazırlanacak mobil uygulama ve Artırılmış Gerçeklik teknolojisi ile desteklenen
yazı defteri yardımıyla öğrencilere el yazısıyla ilgili standart ölçütler
sunulacak, bu ölçütlere yönelik etkinlikler tasarlanacak ve öğrencilere yazma
görevleri verilecektir. Öğrenciler, uygulama aracılığıyla sunulan direktiflerle
yazma alıştırmaları yapacak ve uygulama içerisinde yer alacak arayüz ile
yazdıklarına geri bildirim alabileceklerdir.
Bu kapsamda geliştirilecek materyallerin son dönemde ortaya
çıkan uzaktan eğitim imkânlarının çeşitlendirilmesi bakımından fayda
sağlayacağı düşünülmektedir. Ayrıca bu proje kapsamında ana dili Türkçe olan
öğreticilerden yüz yüze dil eğitimi alma fırsatı olmayan yabancı öğrenciler yazma
becerilerinin özellikle psikomotor boyutunu geliştirme sürecinde bu uygulamadan
istifade edebileceklerdir.
Bu araştırma, karma araştırma yöntemi ile tasarlanmıştır. Bu
kapsamda veri çeşitlemesi yoluyla nitel ve nicel yöntem bir araya getirilerek
araştırma yapılacaktır. Araştırmanın deseni iç içe gömülü desendir. Nicel desen
ön-test son test kontrol gruplu deneysel desen ve nitel desen açıklayıcı durum
çalışmasıdır. A1 düzeyine göre hazırlanan AG destekli yazma programı, deney
grubuna 8 hafta uygulanacaktır.
Müdahale programından önce yabancı dil olarak Türkçe
öğretiminde A1 düzeyindeki öğrencilerin yazma hazırbulunuşluklarına yönelik
örnek metinle yazma başarı testi uygulaması yapılacak ve öğrencilerin yazma
performansları yapılandırılmış gözlem formuyla değerlendirilecektir. Ayrıca
deney ve kontrol grubu oluşturulduktan sonra deney grubuyla ön görüşme
yapılacaktır. Müdahale sonrasında yazma öz yeterliği, yazma kaygısı ve yazmaya
yönelik tutumu ölçmek için deney ve kontrol grubuna ölçek uygulanacak olup örnek
metinle yazma başarı testi de son test olarak kullanılacaktır. Nicel veriler
SPSS 25.0 kullanılarak analiz edilecektir (ANCOVA, t testi). Yine deney
grubuyla görüşme yapılacak ve uygulama süresince deney grubundaki öğrenciler
tarafından kullanılan materyaller doküman incelemeye tabi tutulacaktır.
Bu projenin iş zaman çizelgesi riskler göz önünde bulundurularak 24 ay olarak belirlenmiştir. 24 ayın sonunda elde edilen sonuçların ve geliştirilen ölçme araçlarının ulusal ve uluslararası saygın dergilerde yayınlanma ve sempozyumlarda sunulma . Proje çalışması bittikten sonra ortaya çıkarılan ve AR-GE niteliği taşıyan ürün, uygulama marketlerinde yerini alacak ve bütün dünyada yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin özerk olarak dil öğrenmelerine katkı sağlayacaktır.
Anahtar Kelimeler: Yabancı dil olarak Türkçe, yazma eğitimi,
psikomotor beceriler, artırılmış gerçeklik