Gür F., Cengiz M.(Yürütücü), Gür B., Ayhanci A., Şahin İ., Musmul A., et al.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2021 - 2022
Akrilamid, cips, patates kızartması, tahıl ve kahve gibi gıdaların yüksek sıcaklıklarda ısıtılması sırasında oluşan ve insane sağlığı açısından
önemli bir risk oluşturan kanserojen bir maddedir. Akrilamid, Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı tarafından 112124'te grup 2A maddesi içinde
categorize edilmiştir. Grup 2A maddeleri, insanlar için muhtemel kanserojen olarak belirtilmiştir. Hayvanlarda yapılan birçok deneysel çalışmada,
akrilamidin çeşitli kanser türlerine yol açtığını kanıtlasa da, insanlarda kanserojenliği hala belirsizdir. Ancak bu durum Akrilamidin genotoksisitesi,
mutajenitesi ve klastojenisitesi nedeniyle risk oluşturmadığı anlamına gelmemektedir. Bu nedenle, Akrilamidin zararlı etkilerini azaltmak önemli bir
araştırma konusu haline gelmiştir. Son zamanlarda yapılan çalışmalarda da antioksidanların karsinojenezin başlama ve gelişme dönemini
baskıladıkları, hücre ölümü ve değişimini önlediklerini göstermiştir. Bazı in vivo ve in vitro bulgular sitotoksik ajanların neden olduğu hücresel
toksisitelerin bazı eser elemenlerin kullanılmasıyla önemli ölçüde önlenebileceğini göstermektedir. Bor (B), lipid peroksidasyonunu inhibe ederek
hücre zarını koruyucu rolünün yanı sıra, antioksidanlarla etkileşimi sayesinde kemoterapötik ajanlarla sinerjistik etkili olduğu ve antineoblastik ilaçların
terapötik etkinliğini arttırdığı, sisplatin gibi sitotoksik ajanların toksik yan etkilerini azalttığı bildirilen bir eser elementtir. Bu bilgiler ışığında,
çalışmamız, B'nin literatürde belirtilen koruyucu dozlarının Akrilamid nedenli karaciğer hasarını önlemede etkilerini belirlemeyi amaçlamaktadır.