Öğrencilerin Temel Bilimlere Karşı Olan İlgilerinde Öğretmenlerin Rolü

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2020 - 2021

Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
Başlama Tarihi: Haziran 2020
Bitiş Tarihi: Haziran 2021

Proje Özeti

Bu araştırmanın amacı, üniversite çağına yaklaşan öğrencilerin üniversite yerleşme sürecinde temel bilimleri tercihlerini etkileyen faktörlerin neler olduğunu ve öğretmenlerinin bölüm/program tercihi yaparken öğrenciler üzerindeki etkilerini incelemektir. Araştırmada karma araştırma desenlerinden açıklayıcı ardışık desen kullanılmıştır. Üniversite çağına yaklaşan lise son sınıf ve lise mezunu 400 öğrenciye temel bilimler tutum ve öz yeterlik ölçekleri uygulanmıştır. Ayrıca örneklemin içinde bulunan beş öğrenci ve dört öğretmen ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Araştırmada, ölçekler aracılığı ile toplanan veriler, t-testi ve tek yönlü ANOVA ile analiz edilmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşme ile toplanan veriler ise içerik analizine tabi tutulmuştur. Yapılan analizler sonucunda cinsiyet, sınıf düzeyi değişkenlerinin öğrencilerin temel bilimlere yönelik tutum ve öz yeterliklerinde anlamlı bir fark ortaya koymadığı belirlenmiştir. Fen lisesinde okuyan/mezun öğrencilerin temel bilimlere yönelik tutum ve öz yeterliklerinin diğer liselerde öğrenim gören öğrencilere göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Anne-baba eğitim düzeyi yüksek olan öğrencilerin temel bilimlere yönelik öz-yeterlikleri diğer öğrencilere göre yüksek çıkarken, anne eğitim düzeyinin temel bilimlere yönelik tutumunun anlamlı bir fark ortaya koymadığı belirlenmiştir. Ailesinin aylık geliri yüksek olan öğrencilerin temel bilimlere yönelik tutum ve öz yeterliğinin, ailesinin aylık geliri düşük olan öğrencilere göre yüksek olduğu görülmüştür. Temel bilimler branş derslerine (biyoloji, fizik, kimya) ait yıl sonu notları yüksek olan öğrencilerin tutum ve öz yeterliklerinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin temel bilimlere yönelik tutum ve öz-yeterliklerinin olumlu olmasına rağmen, üniversite sınav tercih sürecinde büyük bir kısmının temel bilimleri tercih etmeye olumsuz baktığı görülmüştür. Bunun sebebinin istihdam azlığı, temel bilimler bölümlerinin toplum tarafından değer görmemesi ve düşük puanlı olmaları olarak düşünülmektedir. Öğretmenlerin temel bilimlere yönelik bakış açılarının olumlu olmasına rağmen, öğrencileri temel bilimlere yönlendirmeye olumsuz baktıkları belirlenmiştir.