Akademik Veri Yönetim Sistemi
TÜBİTAK Projesi, 2209-A - Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı, 2025 - 2026
Özet
Proje, Türkiye'de özellikle Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve İç Anadolu bölgelerinde geleneksel olarak üretilen bir süt ürünü olan kurutun, laktik asit bakterileri (LAB) ve probiyotik potansiyelleri açısından araştırılmasına odaklanmaktadır. Erzurum ilinde yerel pazarlardan temin edilen kurut örnekleri, bu çalışma için kullanılacak ve içerdiği LAB türleri üzerinde yapılan incelemelerle kurutun besin değerinin yanı sıra sağlık faydaları da değerlendirilecektir.
Projenin temel amacı, geleneksel kurut ürününün zengin kültürel mirası ile modern beslenme alışkanlıklarının entegrasyonunu sağlamak, sağlık yararlarını artırmak ve kurutun gelecekteki gıda üretiminde potansiyelini keşfetmektir. Proje, üç ana iş paketinden oluşmaktadır: Kurut örneklerinin temini ve LAB izolasyonu, LAB'ların tanılanması ve karakterizasyonu ve seçilen LAB'ların probiyotik potansiyellerinin belirlenmesi. İlk aşamada, Erzurum'dan geleneksel yöntemlerle üretilen altı kurut örneği toplanacak ve laboratuvara taşınarak bu örneklerden laktik asit bakterileri izolasyon çalışmaları yapılacaktır.
İkinci aşamada, elde edilen LAB izolatları gram boyama, katalaz ve oksidaz testleri gibi klasik tanı yöntemleriyle analiz edilecektir. Bunun sonucunda, potansiyel LAB izolatları belirlenecek ve sağlık yararlarına dair araştırmalar için seçilecektir. Üçüncü aşama, seçilen bakterilerin probiyotik özelliklerinin (düşük pH, safra, lizozim ve fenol toleransı gibi) belirlenmesi için bir dizi test yapılmasını içermektedir. Ayrıca, LAB'ların antimikrobiyal etkinlikleri ve antibiyotiklere karşı hassasiyetleri de değerlendirilecektir.
Bu proje, kültürel mirasın korunması ve sağlıklı beslenme alışkanlıklarının modern gıda bilimi ile entegrasyonunu sağlayarak toplum sağlığına katkıda bulunmayı hedeflemektedir. Kurut ürününün içerdiği LAB çeşitliliğinin anlaşılması, gıda endüstrisinde yenilikçi yaklaşımlar geliştirilmesine yardımcı olacak ve bu geleneksel gıda ürünlerinin yeniden değerlendirilmesine olanak tanıyacaktır. Böylece, hem bilimsel bir boşluk doldurulacak hem de sağlıklı ve doğal beslenme trendleri desteklenmiş olacaktır.