Bilici T., Korkmaz S.(Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2019 - 2022
ADIYAMAN BÖLGESİ ÜST KRETASE İSTİFLERİN KAYNAK KAYA POTANSİYELİ VE
KAYNAK KAYA-PETROL KORELASYONU
Tuğba BİLİCİ
Karadeniz Teknik Üniversitesi
Fen Bilimleri Enstitüsü
Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı
Danışman: Prof. Dr. Sadettin KORKMAZ
2022, 142 Sayfa
Üst Kretase yaşlı Karaboğaz ve Karababa formasyonları Adıyaman bölgesinde önemli
potansiyel kaynak kayalardır. Bu doktora tezinde, Adıyaman bölgesi hidrokarbon sistemi
içerisindeki saha ve kuyulardan Karaboğaz ve Karababa formasyonlarına ait kayaç örnekleri
alınarak petrol potansiyelleri değerlendirilmiş ve bölgedeki ham petrol örnekleri ile kaynak kaya
fasiyes analizi için kaynak kaya-petrol korelasyon çalışmaları yapılmıştır. Karaboğaz kireçtaşı ve
Karababa killi kireçtaşı örnekleri ile ham petrolleri, organik jeokimyasal veriler yardımıyla
kökensel olarak karşılaştırılmıştır. Örnekler üzerinde Piroliz (Rock-Eval)/TOC, Özütleme, Gaz
Kromatografi (GC) ve Gaz Kromatografi-Kütle Spektrometre (GC-MS) analizleri
gerçekleştirilmiştir. Verilere göre her iki formasyon örneklerinin genel olarak iyiden mükemmele
kadar değişen petrol potansiyeline sahip oldukları, Tip II kerojen içeren ve anoksik bir ortamda
karbonatça zengin bir kaynak kayadan türemiş "erken olgun" özellik gösterdikleri belirlenmiştir.
Ham petrol örneklerinin ise indirgeyici koşullar altında çökelmiş denizel organik madde içeren
karbonat kaynak kayadan türedikleri ve benzer kökene sahip oldukları görülmüştür. Son olarak,
biyomarker verileri kullanılarak yapılan kaynak kaya-petrol korelasyonu, Karaboğaz ve Karababa
formasyonlarının her ikisinin de petrol örnekleri için kaynak kaya olabileceğini göstermiştir.