Göçün Ev Sahibi Ülke Vatandaşları Üzerindeki Etkilerinin Gıda Güvenliği ve Güvencesi Perspektifinden İncelenmesi Türkiye Örneği


Erkal G., Kaya V., Gültekin S., Çağlar A. E., Aksakal E., Çetin B., et al.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2023 - 2024

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Temmuz 2023
  • Bitiş Tarihi: Mayıs 2024

Proje Özeti

Dünya genelinde artan savaşlar ve siyasi istikrarsızlıklar neticesinde özellikle İkinci Dünya Savaşı sonrasında çok daha fazla insan ülkelerini terk etmek zorunda kalmıştır. Göçün beraberinde getirdiklerine; açlık, iklim krizi ve yoksulluğun eklenmesi ile zorluklar katlanmıştır. Tüm bunlara ilaveten yaşanan şiddetli göç ve tarımda dışa bağımlılık konuları son yıllarda gıda güvencesi meselesinin dünya genelinde oldukça yoğun şekilde araştırılmasına yol açmıştır. Türkiye’deki durum ise dünya konjonktüründen farklılık göstermemektedir. Yurtdışından yaşanan göçün ve ülke içerisindeki geçici koruma altındaki çeşitli ülkelerden kişi sayısının artması, her geçen gün artan tarımda dışa bağımlılık, su kaynaklarının hızla azalması, köyden kente göç oranının artması neticesinde tarım arazilerinin yeterince işlenememesi; gıda enflasyonuna ve reel gelirin azalmasına yol açmasının yanı sıra satın alınan ürünlerin kalitesini düşürme eğilimindedir. Sayılan nedenlerle Türkiye’de gıda güvencesi sorunu kendini göstermektedir. Konunun akademik camiada ampirik çalışmalar ile analiz edilmesi ve neticesinde aktif politikalar yürütülmesi, sorunların derinleşmesinin önüne geçecektir. Gıda güvencesi ve gıda güvenliği birebirinden farklılaşan iki kavramdır. Bu iki kavram Birleşmiş Milletlerin ölçütleri kullanılarak anket yoluyla ve ulusal istatistikler üzerinden hesaplanarak ayrı ayrı belirlenecektir. Ayrıca göçün gıda güvencesi algısı üzerine etkileri farklı bir bakış açısıyla; ev sahibi ülke vatandaşları üzerinden incelenecektir. Türkiye’de özellikle geçici koruma altındaki göçmenlerin yoğun olarak bulunduğu iller ile daha az oranda bulunduğu iller üzerinden yürütülecek araştırma ile ev sahibi ülke vatandaşları üzerinde göçün ortaya çıkardığı etkilerin analiz edilmesi ve yaşanan şiddetli göç neticesinde ortaya çıkan gıda güvencesi algılarının belirlenmesi amaçlanmaktadır. Analizler neticesinde göç, gıda güvenliği ve gıda güvencesi konularında politika önerileri sunulacaktır. Birleşmiş Milletler tarafından ülke düzeyinde ölçülen gıda güvencesinin bu çalışma ile birlikte Türkiye’de il düzeyinde ölçülmeye başlanacak olması ilerleyen dönemlerde il sayısı artırılarak yürütülecek çalışmalarla birlikte özgün bir veri setinin oluşmasını sağlayacaktır. Şiddetli göçün vatandaşların yaşam koşullarını olumsuz yönde etkileme potansiyeli, ortaya çıkabilecek yabancı düşmanlığı meselesini de gündeme getirmektedir. Proje ile bu konunun incelenmesi ve sürece dair öneriler sunulması hedeflenmektedir. Bu amaç ve hedeflerle Hatay ve Erzurum’da anket ve yarı yapılandırılmış mülakat yöntemi ile göç ve gıda güvencesi konularında veriler toplanacaktır.  Ulusal veri tabanlarından elde edilecek bilgiler ile sahadan elde edilecek veriler birleştirilerek iki ilin gıda güvencesi değerleri hesaplanacak, göçün gıda güvencesine etkileri istatistiki, ekonometrik ve nitel araştırma yöntemleri ile analiz edilecektir.