Akbulut S., Adıgüzel A. (Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2021 - 2023
Laktik asit bakterileri
(LAB); karbonhidrat fermentasyonu neticesinde son ürün olarak laktik asit
oluşturan, çubuk ya da kok şeklinde, hareketsiz, spor oluşturmayan, katalaz
negatif ve Gram pozitif organizmalardır. Bu gruba üye olan mikroorganizmaların
büyük bölümü, anaerobik olarak gelişse de, fakültatif anaerob ve mikroaerofilik
olarak gelişen türleri de bulunmaktadır. LAB’ ne en çok insan ve bazı
canlıların bağırsak sistemlerinde rastlamak mümkündür. Özellikle bunların
bağırsak florasına olumlu etkilerinin bulunduğu, vücudun doğal savunmasına
katkı sağladıkları bilinmektedir. Bağırsak florasına önemli katkılar sunması
nedeniyle LAB, probiyotik olma potansiyeline sahip en önemli bakteri grubudur. Dünya
Sağlık Örgütü’nün tanımlamasına göre probiyotikler; yeterli miktarda alındığında
konağa sağlık açısından yarar sağlayan canlı mikroorganizmalardır.
Probiyotiklerin sağlık üzerindeki yararlı etkisinin üç şekilde gerçekleştiği
düşünülmektedir. Bunlar; patojen ve zararlı bakterilerin sayılarını azaltmak,
mikrobiyal metabolizmayı değiştirmek ve bağışıklık sistemini iyileştirmektir.
Bu mekanizmalar yoluyla probiyotiklerin, bağırsak sistemini düzenleyici etkisi
başta olmak üzere bağışıklık sistemini desteklemek, gıdaların, vitamin ve
minerallerin sindirimini ve emilimini sağlamak, patojenik bakteri ve virüsleri
inhibe etmek, laktoz intoleransını azaltmak, serum kolesterol seviyesini
düşürmek gibi pek çok önemli yararı bulunmaktadır. Bahsedilen tüm bu
özelliklerden yararlanılarak, bu proje kapsamında çalışmanın birinci
aşamasında, probiyotik olma potansiyeline sahip LAB’ ni bulmak amacıyla
öncelikle çeşitli gıda
kaynaklarından, topraktan ve bitki örneklerinden, gerekli olan bakterilerin
izolasyonu gerçekleştirilecektir. Daha sonra izole dilen bu bakteriyal suşlar
arasından probiyotik potansiyele sahip olanlar seçilerek, bir seri işleme tabi
tutulacaktır. Bu bağlamda belirlenen suşların öncelikle B12 vitamini üretebilme
ve antikanser özelliğe sahip olma potansiyelleri araştırılacaktır. Bu
özelliklere sahip olan bakterilerin sonraki aşamalarında antimikrobiyal
aktivitelerine, linoleik asit üretebilme potansiyellerine ve kolesterol
giderimi üzerine olan etkilerine bakılacaktır.