ORAL M. (Yürütücü), KARAKURT N.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2022 - 2023
Amaç: Sosyal medya büyümekte olan bir fenomen olup özellikle genç kullanıcıların
yaşamlarının ayrılmaz bir parçası ve temel iletişim kanalı haline gelmiştir. Sosyal medya
kullanımının dijital platformda yaygınlaşması ve sosyal medya bağımlılığı gibi
bağımlılıklar ile birlikte sosyal ilişkilerde değişiklikler yaşanmasını sağlayan
“sosyotelizm” adı verilen yeni bir sosyal problem ortaya çıkmıştır. Bu araştırmada
üniversite öğrencilerinin sosyotelizm davranışı ile sosyal medya bağımlılığı arasındaki
ilişkide sosyal kaygının aracı rolünün belirlenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Çalışmaya 581’i kadın, 202’si erkek olmak üzere 783 üniversite öğrencisi
katılmıştır. Araştırma genel tarama modelinin bir alt türü olan ilişkisel tarama
modelindedir. Sosyotelizm davranışı ve sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişkileri
analiz etmek için Pearson Korelasyon analizi, sosyal kaygının sosyotelizmi yordamasına
ilişkin Lineer Doğrusal Regresyon analizi, sosyal kaygının sosyotelizm davranışı ile
sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişkide aracı rolünü incelemek için yapısal eşitlik
modeli analizi yapılmıştır.
Bulgular: Çalışmada öğrencilerin sosyotelizm düzeyleri ile sosyal medya bağımlılık ve
sosyal kaygı düzeyleri arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu ve sosyal
kaygının sosyotelizm davranışının yordayıcısı olduğu saptanmıştır. Ayrıca bu çalışma
öğrencilerin sosyotelizm davranışı ile sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişkide
sosyal kaygının aracı olarak arttırıcı rolü olduğunu göstermiştir.
Sonuç: Sosyal kaygının üniversite öğrencilerinin sosyotelizm davranışı ve sosyal
medya bağımlılığı üzerinde aracı bir rolü bulunmaktadır. Yüksek sosyal kaygının
öğrencilerin sosyotelizm davranışı ve sosyal medya bağımlılığı üzerindeki olumsuz
etkisini azaltmak amaçlı öğrencilere bilinçli farkındalık, psikolojik sağlamlık eğitimi
verilebilir. Ayrıca öğrencilerin kaygıyla başa çıkma becerilerini geliştirmeye yönelik
grup çalışmaları yapılabilir.
Anahtar Kelimeler: Üniversite öğrencileri, sosyal medya bağımlılığı, sosyotelizm,
sosyal kaygı, ruh sağlığı