Türk Müzik Kültüründe Patronaj ve Musikişinas Hâmiliği Üzerine İnceleme


Creative Commons License

FEYZİ A. (Yürütücü), SÜMBÜLLÜ H. T., HAŞILOĞLU M. F.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2018 - 2019

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Kasım 2018
  • Bitiş Tarihi: Ekim 2019

Proje Özeti

Bu proje, genel anlamda Türk kültüründe sanat hamiliği ve sanatçı patronajı üzerine odaklanmakta ve özelde ise Türk müziği tarihi içerisinde gerek kamusal alanda gerekse kamusal alan dışında musikişinaslar için uygulanan himaye konusunu araştırma kapsamına almaktadır. Türk tarihi içerisinde müzik sanatının gelişiminde büyük öneme haiz olan patronaj konusu proje kapsamında ele alınacak ve patronaj uygulamasının müzik tarihi içerisindeki yansıması ile ilgili arşiv evrakları bir araya toparlanarak; Türk müziği tarihi içerisinde patronaj kapsamında hangi uygulamaların yapıldığı, musikişinas hamiliği üstlenen kişi veya gurupların bu uygulamadan ne türlü bir fayda sağladığı, patronaj olgusundan faydalanan sanatçının bu olgudan hangi yönlü maddi veya manevi kazanım elde ettiği, hamilik adına yapılan bu uygulamalarda hami-sanatçı ilişkisinin ne şekilde yürüdüğü, musikişinas hamiliği kapsamında yapılan uygulamaların meslekleşme sürecini ne şekilde etkilediği, yapılan uygulamalar sayesinde ilgili musikişinasların sosyoekonomik yönden nasıl etkilendiği, Osmanlı döneminde yapılan musikişinas patronajına ilişkin uygulamaların Cumhuriyet dönemine ne şekilde aktarıldığı, patronaj konusunun Osmanlı yazılı yayın literatürüne ne derecede yansıdığı konuları aydınlatılmaya çalışılacaktır.
Araştırma, nitel araştırma yöntemleri içerisinde yer alan ve tarihsel araştırmalarda sıklıkla kullanılan genel tarama modeli ile yürütülecektir.  Bu kapsamda başta Başbakanlık Osmanlı Arşivlerinde bulunan ve konuyu belge dayanaklı olarak açıklamaya esas olan arşiv belgelerinin arşiv taramasıyla elde edilmesi ve doküman inceleme tekniğiyle (tarama, tasnif, tahlil, tenkit, terkip) ilgili verilerin işlenmesi düşünülmektedir. Başbakanlık Osmanlı Arşivleri dışında konuyla ilgili yazma eser barındıran diğer kütüphane ve müzeler de bu inceleme kapsamında ele alınacaktır.
Bu araştırmadan elde edilmesi düşünülen verilerin analiz edilmesiyle ortaya çıkacak olan “uygulama-sonuç” ilişkisinin, yeni belirlenecek olan kültür-sanat politikalarına kaynaklık edebilecek nitelikte olması ise bu araştırmanın özgün tarafına işaret etmektedir. Buna paralel olarak Türk müziğinin gelişim süreci içerisinde patronajın sebep olduğu değişimin ortaya konulması ve bu sonuçların yazılı yayın literatürüne kaynaklık edeceği gerçeği de bu araştırmanın diğer bir özgün tarafına işaret etmektedir. Dolayısıyla bu belge ve yazma eserlerin tasnif, tahlil ve tenkidi sonrasında Türk müzik kültüründe patronaj ve hamilik konusunun ciddi derecede aydınlığa kavuşturulacağı düşünülmektedir. 
Anahtar Kelimeler: Müzikoloji, Patronaj, sanat patronajı, Hamilik, Müzik Tarihi,