Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı kapsamında geçtiğimiz yıl Türkiye’de sürdürülebilir kalkınmaya destek olmak amacıyla ulusal ve uluslararası ortakları ile birlikte bir çalışma yürütüldü. Bu çalışma raporuna göre sürdürülebilir kalkınma amaçları arasında “sağlık ve kaliteli yaşam” maddesinde HIV/AIDS gibi bulaşıcı hastalıkların 2030 yılına kadar ortadan kaldırılması yer almaktadır. HIV/AIDS’in önlenmesinde tarama testlerinin yaygınlaştırılması, kondom kullanımı, etkili antiretroviral tedavi kullanımı ve temas öncesi profilaksi yer almaktadır.

HIV epidemisini sonlandırmak için asıl hedef HIV bulaş hızını düşürmek ve bunun için de ilk basamak HIV pozitif olduğunu bilmeyen olguları erken tespit edip etkin tedavi başlamakla mümkündür. HIV ile yaşayan bireylerde HIV tanısı öncesi doktor başvuruları geriye dönük incelendiğinde, hastaların çoğunun, birden fazla kez HIV ile ilişkili semptomlar nedeniyle doktora başvurduğu ve Anti-HIV testi yapılmadığı için tanıda gecikmeler olduğu görülmüştür. Yapılan çalışmalarda sağlık hizmeti esnasında klinik olarak HIV tanımlayan ve HIV testi yapma fırsatının kaçırılmış olduğu en sık görülen klinik durumlar yer almaktadır. Bu bulgular arasında toplum kaynaklı pnömoniler, herpes zoster, kandida stomatiti, kandida özefajiti, hepatit C, lökopeni, lenfoma, trombositopeni, ateş, sistemik lenfadenopati, anormal kilo kaybı, ishal, Guillain Barre sendromu, servikal displazi yer almaktadır. Tıp fakültesi öğrencilerine 5.sınıfta staj programı içerisinde HIV/AIDS konusunda ders konusu anlatılmaktadır. 6.sınıfa gelen öğrencilerimiz artık kliniklerde hasta görmekte ve kısa zaman sonra da sahalarda aktif olarak çalışacaklardır. 1 Aralık Dünya AIDS günü nedeniyle, HIV/AIDS hastaları için “kaçırılmış fırsat” oluşturmamak için tıp fakültesi 5. ve 6.sınıf öğrencilerine HIV enfeksiyonunun erken tanısına dikkat çekmek amaçlı el broşürleri oluşturulacak ve dağıtımı sağlandı. Proje desteği ile yaptığımız etkinlik ve farkındalık çalışması sonucunda HIV/AIDS için erken belirteçlerin farkındalığı ile tarama testlerinin öneminden bahsedilerek, erken tanı ve tedavi ile hastalığın önlenmesi ve kontrolüne katkıda bulunmuş olduk.

Anahtar Kelimeler: HIV, AIDS, HIV testi, erken tanı, kaçırılmış fırsat