Akademik Veri Yönetim Sistemi
8. TÜRKİYE EKMUD BİLİMSEL KONGRESİ, Antalya, Türkiye, 24 - 29 Kasım 2020, cilt.9, sa.1, ss.196
Giriş: Bruselloz; dünya üzerinde zoonotik hastalıklar arasında en sık
görülenidir. Brusellozda pastörize edilmemiş süt ve süt ürünlerinin tüketimi
ve hayvancılık en önemli risk faktörleridir. Bruselloz hastalarında tanı sonrası
hayvancılık mesleğini bırakmak ve beslenme alışkanlığındaki değişikliği
araştırmak amaçlandı.
Gereç ve Yöntem: 30 Ekim 2019-25 Şubat 2020 tarihleri arasında Atatürk
Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Dr. Yaşar
Eryılmaz Doğubeyazıt Devlet Hastanesi klinik, polikliniklerinde izlenen
bruselloz hastaları dahil edildi. Hastaların tanısı; klinik bulgular, serolojik
test ve/veya kan kültürü sonuçlarına göre konuldu. Hastalara yüzyüze
görüşme yolu ile uygulanan bir anket formu dolduruldu. Veri girişleri SPSS
20 paket program ile yapıldı.
Bulgular: Olguların 55’inin (%51,9) erkek, 51’inin (%48,1) kadın olduğu
görüldü. Hastaların ortalama yaşı 44,99±17,15 (18-92) idi. Eğitim
düzeyine bakıldığında okuryazar olmayan 48 (%45,3), ilkokul 20 (%18,9),
ortaokul mezunu 15 (%14,2), okuryazar olan 12 (%11,3), lise sekiz
(%7,5) ve üniversite mezunu olan üç (%2,8) hasta vardı. Hastaların
gelir düzeyine bakıldığında 2,000 TL altında olan 76 (%71,7) hasta
vardı. Meslekleri hayvancılık (%73,6) ve ev hanımı (%15,1) ağırlıklı idi.
Büyük çoğunluğu köylerde (%67,9) ve ilçelerde (%23,6) yaşıyordu. Hasta
hayvan temaslı 55 hastada vardı. Semptom sürelerine bakıldığında
akut bruselloz 39 (%36,8) olguda, subakut bruselloz 55 (%51,9) olguda
tespit edildi. Eklem ağrısı %85,8’inde vardı. Hastalık hakkında bilgi
düzeyi çoğunlukla orta (%34,9) ve kötü (%33) idi. Serolojik pozitiflik
%97,2’sinde tespit edildi. Wright testi 1/1280 titrede 74 hastada, 1/320
titrede 10 hastada, 1/160 titrede altı hastada ve üç hastada 1/2560
titrede pozitif bulundu. Brusellozun hayvancılık ile bulaştığını söyleyen
hasta sayısı 90 (%84,9) idi. Hastaların hepsi peynir tüketiyordu ve peyniri
kendisi yapanlar 93 hasta (%87,7) iken dışardan köy peyniri alanlar 22
(%20,8) kişiydi. Yaptığı peyniri hemen yiyen hasta sayısı 40 (%37,7), 2-3
ay bekletenler 31 (%29,2) idi. Hastaların %78,3’ü sütü, %72,6 peynir
ve yoğurdu, %71,7’si kaymağı yemeği bıraktığını belirtti. Hayvancılığı
bırakanlar dört ve bırakmayı düşünen 36 hasta vardı. Komplikasyon
olarak spondilodiskit (%19,8), sakroileit (%9,4), epididimoorşit (%6,6) ve
psoas apsesi (%2,8) görüldü.
Sonuç: Bruselloz zoonotik, sistemik bir enfeksiyon hastalığıdır. En
büyük risk faktörleri hayvancılık ve kaynatmadan peynir yapımı olarak
tespit edildi. Pastörize süt ve süt ürünü tüketimi çok azdı. Hastaların
peyniri kaynatmadan yaptığı öğrenildi. Çoğunluğu ekonomik nedenlerle
hayvancılığı düşünmelerine rağmen bırakamadığını belirtti.
Anahtar Kelimeler: Bruselloz, hayvancılık, peynir tüketimi