Zorba ve Mağdur Olan Ortaokul Öğrencilerinin Psikolojik Dayanıklılıklarının İncelenmesi


Gündüz B., Ay İ.

Uluslararası Pegem Eğitim Kongresi, Diyarbakır, Türkiye, 16 - 19 Eylül 2020, ss.889-890

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Diyarbakır
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.889-890
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Amaç: Öğrencilerin birbiriyle uyumlu ilişkiler kurabilmesi ve akademik çalışmalarına motive olabilmesi için kendilerini güvende hissettikleri olumlu bir okul atmosferi önemli bir yere sahiptir. Okulun bu olumlu atmosferini bozabilecek pek çok etmen vardır. Bunlardan biri de zorbalıktır. Zorbalık okul ortamında öğrencilerin karşılaştığı en yaygın saldırganlık türüdür. Zorbalık, güç dengesizliği ile tanımlanan kişilerarası ilişkide zaman içerisinde ve defalarca yapılan kasıtlı kötülük ya da saldırgan davranış olarak ifade edilmektedir. Psikolojik dayanıklılık ise ani bir değişiklik ya da herhangi bir aksilikle başarılı bir şekilde başa çıkmada bireysel, karakteristik ya da beceri farklılığı olarak tanılanmakta olup, bireyin yıkıcı yaşam zorluklarına karşı direnme ve bunlardan kurtulması olarak ifade edilir. Bu çalışmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin zorba ve mağdur olmasıyla psikolojik dayanıklılık arasında ilişki olup olmadığının incelenmesidir.

Yöntem: Araştırmada psikolojik dayanıklılık ile zorba veya mağdur olma durumu arasındaki ilişkinin belirlenmesine yönelik “karşılaştırmalı ilişkisel tarama” yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemi, Erzurum ili merkez Yakutiye, Palandöken ve Aziziye ilçelerinde öğrenim gören ve 5, 6, 7 ve 8. Sınıfa giden 585 ortaokul öğrencisinden oluşmaktadır. Araştırma verilerini toplamak amacıyla Ergen Akran İlişkileri Belirleme Ölçeği, Çocuk ve Genç Psikolojik Sağlamlık Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırma kapsamında veri seti non-parametrik özelliğe sahip olduğu için veri analizinde Mann Whitney U Testi, Kruskal Wallis-H Testi ve Spearman Korelasyon Analizi uygulanmıştır.

Bulgular: Araştırma sonuçlarına göre ortaokulda öğrenim gören öğrencilerin psikolojik dayanıklılıklarının cinsiyet, okul türü, kardeş durumuna göre anlamlı düzeyde farklılaşmadığı; ancak sınıf düzeyleri açısından farklılaşma gösterdiği belirlenmiştir. Ayrıca ortaokul öğrencilerinin psikolojik dayanıklılık puanları ile yaşları arasında negatif ve düşük bir ilişki bulunmuştur. Bununla birlikte psikolojik dayanıklılık ile akran zorba ve mağdurluğu arasında anlamlı ve negatif yönde ilişki olduğu görülmüştür.

Sonuç: Bu bulgulara göre akran zorbalığı veya akran mağdurluğu arttıkça psikolojik dayanıklılığın azaldığı veya tam tersi olarak psikolojik dayanıklık düzeyi arttıkça zorbalık ya da mağdurluk düzeyinin azalacağı söylenebilir. Bulgular literatür ışığında tartışılmış ve konu ile ilgili öneriler sunulmuştur.

Purpose of the Study: A positive school atmosphere has an important place in which students feel safe so that they can establish harmonious relationships and motivate their academic studies. There are many factors that can disrupt this positive atmosphere of the school. One of them is bullying. Bullying is the most common form of aggression students face in a school setting. Bullying is defined by power imbalance and expressed as deliberate evil or aggressive behavior done over time and over and over in the interpersonal relationship.Resilience is defined as an individual, characteristic or skill difference in successfully dealing with a sudden change or any setback and is expressed as resisting and getting rid of the individual's destructive life difficulties. The aim of this study is to examine whether there is a relationship between the bullying and victimization of middle school students and resilience.

Method: In the study, “comparative relational analysis” method was used to determine the relationship between resilience and being bully or victim. The sampling group of the study consists of 585 students attending 5th, 6th, 7th and 8th grades in 3 central districts (Yakutiye, Palandöken, Aziziye) of Erzurum in 2017-2018 academic year. Scale Of Determining Adolescent Peer Relationships, Child and Youth Resilience Measure and Personal Information Form were used as data collection tools. Since the data set was found non-parametric, Mann Whitney U test, Kruskal Wallis-H Test and Spearman Correlation analysis were used in the data analysis.

Findings: According to the findings of the study, it was found that there was no significant difference in terms of gender, school type, sibling status, but differed in terms of class levels. In addition, a significant negative correlation was found between middle school students' resilience scores and their ages. There was a significant and negative relationship between resilience and peer bullying and victimization.

Result: According to these findings, it can be said that resilience decreases as peer bullying or victimization increases or completely reverse.