Multiple Sklerozlu Hastalarda Öz-Yeterlilik ve Sağlık Kontrol Odağı Arasındaki İlişki


Creative Commons License

Yurttaş A., Özmen S., Kant E., Balcı Akpınar R.

6. Uluslararası 17. Ulusal Hemşirelik Kongresi, Ankara, Türkiye, 19 - 21 Aralık 2019, ss.417

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.417
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

MULTIPLE SKLEROZLU HASTALARDA ÖZ-YETERLILIK VE SAĞLIK KONTROL ODAĞI ARASINDAKI İLIŞKI Afife Yurttaş1 , Serpil Özmen2 , Elif Kant3 , Reva Balcı Akpınar1 1 Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi 2 Atatürk Üniversitesi Narman Meslek Yüksekokulu 3 Atatürk Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Amaç: Bu araştırma; multiple sklerozlu hastalarda öz-yeterlilik ve sağlık kontrol odağı arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla yapıldı. Yöntem: Araştırma Atatürk Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde multiple skleroz tedavisi gören 115 hasta ile yürütüldü. Araştırmanın verileri 15 Nisan -30 Temmuz 2018 tarihleri arasında; tanıtıcı bilgi formu, Öz-yeterlilik ölçeği ve Çok Boyutlu Sağlık Kontrol Odağı Ölçeği ile toplandı. Veriler SPSS 17.0 for Windows programında, Frekans ve Yüzde, t testi, Tek Yönlü Varyans Analizi, Pearson korelasyon analizi, Cronbach alfa güvenilirlik analizi ile değerlendirildi. Bulgular: Multiple skleroz tedavisi gören hastaların Öz-yeterlilik Ölçeği puan ortalamaları 78.58±16.77, Çok Boyutlu Sağlık Kontrol Ölçeği puan ortalamaları 75.07±12.85 olarak bulundu. Çok Boyutlu Sağlık Kontrol Odağı Ölçeği iç sağlık alt boyutu ve öz yeterlilik ölçeği alt boyutları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu (p<0.05), ancak iki ölçek ve diğer alt boyutlar arasında anlamlı bir ilişki olmadığı tespit edilmiştir (p>0.05). Sonuç: MS’li hastaların öz yeterlilik ve sağlık kontrol odağı ile yaş, cinsiyet, çalışma durumu, gelir durumu, kaç yıldır MS hastası olduğu, hastalık süresince eğitim alma durumu ve bir diyet uygulama arasında ilişki belirlenmemiştir Hastaların öz-yeterliliklerinin ortanın üzerinde olduğu, İç kontrol odağı arttıkça öz-etkiliğin arttığı ve eğitim düzeyinin artmasının bunu olumlu etkilediği sonucuna varılmıştır. Ayrıca MS’ lı hastaların davranışı başlatma, sürdürme, tamamlama puan ortalamaları engellerle mücadele puan ortalamalarından daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Multiple Skleroz, Öz yeterlilik, Sağlık kontrol odağı, Hemşire