Çocuk ve Adölesanlarda Puberte ile Serum D vitamini Bağlayıcı Protein Düzeyindeki Değişimin Serum D vitamini Düzeyine Olan Etkisi

Creative Commons License

Döneray H., Aktepe S., Özden A., Atila A., Öztürk N., Orbak Z.

27. Ulusal Pediatrik Endokrinoloji ve Diyabet Kongresi, Antalya, Türkiye, 2 - 07 Mayıs 2023, ss.3-5

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Antalya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.3-5
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Giriş-Amaç:

Serum 25-hidroksi D vitamini (25OHD) düşük iken, serum Ca, P, ALP, Mg ve PTH’nın normal bulunması, klinik

pratikte sık karşılaşılan bir durumdur. Pubertede artan seks steroidleri D vitamini bağlayıcı protein (DVBP)

düzeyinin artmasına ve serum 25OHD düzeyinin klasik yöntemler ile hatalı düşük ölçülmesine neden olabilir.

Bu çalışmanın amacı serum Ca, P, Mg, ALP ve PTH düzeyleri normal iken, 25OHD düzeyi düşük saptanan ve

pubertenin farklı evrelerinde bulunan çocuk ve adölesanlarda DVBP’nin 25OHD üzerine olan etkisini araştırmaktır.

Yöntem:

5-18 yaş arasındaki sağlıklı çocuklardan, serum Ca, P, Mg, ALP ve PTH düzeyleri normal aralıkta olan ve kemiliüminesans

(KLM) yöntemiyle serum 25OHD < 15 ng/ml bulunan çocuklar çalışmaya alındı. Serum DVBP ve 1,25-dihidroksi D vitamini

[1,25(OH)2D] ELISA ile ölçülürken, estradiol, testosteron ve 25OHD sıvı kromatografi-kütle spektrometresi (LC-MS) ile ölçüldü.

Bulgular:

Çalışma 111 kız ve 122 erkek çocukla tamamlandı (Tablo 1). Kızlarda pubertenin ilerlemesiyle serum P ve KLM-

25OHD anlamlı olarak azalırken (sırasıyla p=0,001 ve p=0,001), ALP, östradiol, LCMS-25OHD ve DVBP anlamlı

olarak arttı (sırasıyla, p=0,001, p=0,001, p=0,034 ve p=0,05). Erkeklerde pubertenin ilerlemesiyle serum P ve

KLM-25OHD anlamlı olarak azalırken (sırasıyla, p=0,001 ve p=0,001), ALP, testosteron ve PTH anlamlı olarak

arttı (sırasıyla, p=0,001, p=0,001 ve p=0,044). Kız ve erkek çocuklarda ortalama KLM-25OHD ile LCMS-25OHD

düzeyleri arasında anlamlı farklılık saptandı (sırasıyla, p=0,001 ve p=0,001). Kız çocuklarda DVBP ile KLM-

25OHD arasında negatif korelasyon bulundu (r=-0,234 ve p=0,024). Kız ve erkek çocuklarda DVBP ile 1,25(OH)2D

arasında pozitif korelasyonlar saptandı (sırasıyla, r=-0,686 ve p=0,001 ve r=-0,658 ve p=0,001) (Şekil 1).

Sonuç:

Kemiliüminesans yöntemiyle ölçülen serum 25OHD düzeyi LCMS ile ölçülen serum 25OHD düzeyinden daha düşüktür.

Bu hatalı ölçümden DVBP sorumlu olabilir. Klasik yöntemlerle serum 25OHD düzeyi düşük iken, serum Ca, P, ALP, Mg

ve PTH’ın normal olduğu durumlarda, serum 25OHD ölçümündeki teknik sorunlar akılda tutulmalıdır. Bu tabloya sahip

olgulara yüksek dozda D vitamini tedavisi vermekten kaçınılmalıdır.