Akademik Veri Yönetim Sistemi
Uluslararası Tarih Boyunca Anadolu Gürcistan İlişkileri Sempozyumu, Erzurum, Türkiye, 17 - 29 Ekim 2018, ss.161-175
Asya ile Avrupa arasında doğal bir köprü durumunda olan Anadolu, coğrafi ve
jeopolitik konumunun doğal bir sonucu olarak, tarihin ilk döneminden itibaren uluslararası
ulaşımda önemli bir rol üstlenmiş, önemli ticaret yollarının geçtiği bir merkez olmuştur.
Bu açıdan değerlendirildiğinde Erzurum ve ilçeleri, XI. yüzyıldan itibaren giderek artan
İpek Yolu ticareti potansiyeli ile dikkat çekmektedir. Orta Asya’dan gelip Anadolu’nun
batısına, kuzey ve güneyine devam eden ana kervan yolları ile bağlantıların sağlandığı tali
yollardan biride Uzundere’den geçmektedir. Erzurum’un Uzundere ilçesi, kuzeyde Yusufeli,
güneyde Tortum, doğuda Oltu ve batıda İspir ilçeleriyle komşudur. Uzundere ilçe merkezinin
Cala(Salor) olarak bilinen mevkiinde, eski kervan yolu olarak kullanılan yolun Dikyar
mahallesine bağlandığı noktada yer alan Eski Han, kuzeyden Yusufeli’ne bağlayan kervan
yolu üzerinde bulunmaktadır. Bu yol aynı zamanda Erzurum’u Doğu Karadeniz’e bağlayan
yollardan birisidir. Osmanlı devletinin geç döneminde, 17– 19. yüzyılda inşa ettirildiği
düşünülen yapı, yol üstü han olarak yapılmıştır. Kuzey- güney doğrultusunda dikdörtgen bir
alan üzerine inşa edilen yapı, günümüze yer yer duvar kalıntılarıyla beraber çoğu birimi
yıkılmış olarak ulaşmıştır. Han birimleri, zemin seviyesinin tespit edilememesi ve yapının yıkık
olmasından dolayı tanımlanamamaktadır. Han yapısının değerlendirilmesinin yapıldığı bu
bildiri ile yapıda yapılacak bir kazı sonucu hem plan açısından daha sağlıklı değerlendirme
yapılmasına hem de bölgede benzeri görülmeyen bir konaklama yapısının işlevsel yönünün
açığa çıkarılmasına olanak sağlayacaktır
Anatolia, which is a natural bridge between Asia and Europe, has had a
signifi cant role in international transportation with its geographical and geopolitical location
and has been a center where important trade routes have been passed. In this respect, Erzurum
and its districts has attracted attention with its increasing Silk Road trade potential since the 11th century. One of the main roads through which connection with the main caravan routes
coming from Central Asia to the west, north and south of Anatolia has been provided, passes
through Uzundere. Uzundere district of Erzurum is adjacent to Yusufeli in the north, Tortum in
the south, Oltu in the east and Ispir districts in the west. Eski Han, located around the district
center of Uzundere, known as Cala (Salor), is situated on the intersection of old caravan road
and Dikyar district. This road is also one of the roads connecting Erzurum to the Eastern Black
Sea. The building, which was thought to have been built in the late 17th and 19th centuries of
the Ottoman Empire, was built as a roadside caravanserai. The building, which was built on a
rectangular area in the north-south direction, has survived to the present day with the remains
of walls and most of them have been destroyed. The caravanserai. units cannot be identifi ed
because the ground level cannot be determined and the building is ruined. This study, as an
evaluation of the caravanserai. structure, provides a more detailed assessment of the plan as
well as a clear view of a unique accommodation structure in the area