Akademik Veri Yönetim Sistemi
Journal of Biotechnology and Strategic Health Research, cilt.4, sa.3, ss.250-256, 2020 (Hakemli Dergi)
Hepatit B virüs (HBV) enfeksiyonu tüm dünyada giderek azalma eğiliminde olan halk sağlığı açısından önemli bir hastalıktır. HBsAg pozitif saptanan gebede hastalığın
şiddeti ve tedavi gerekip gerekmediği yakın takip edilmelidir. Bu çalışmada gebelik ve bebek takiplerinin yakından izleminin yapıldığı birinci basamakta görevli aile
hekimlerinin maternal kronik hepatit B yönetimi hakkındaki farkındalıklarını belirlemeyi amaçladık.
Materyal ve
Metod
Çalışmaya birinci basamak sağlık hizmetlerinde görev yapmakta olan aile hekimleri dahil edildi. Katılımcılara maternal kronik hepatit B enfeksiyonu yönetimi ile ilgili
sorular içeren anket elektronik ortamda dolduruldu.
Bulgular Çalışmamıza 125 (%57.1)’i kadın ve 94 (%42.9)’ü erkek olmak üzere toplam 219 hekim katıldı. Hekimlerin 43 (%19.6)’ü aile hekimi uzmanı, 97 (%44.3)’si aile hekimliği
asistanı ve 79 (%36.1)’i pratisyen hekim olarak çalışmaktaydı. Katılımcıların yaş ortalaması 31±7.36 yıl, çalışma yılı ortalaması 5±7.6 yıl idi. Hekimlere hepatit B
enfeksiyonu hakkında yeterli bilgiye sahip olup olmadıklarını sorduk. 137 (%62.6) hekim yeterli bilgiye sahip olduğunu belirtti. Hekimlerin 126 (%30.5)’sı hepatit
B virüsünün anneden bebeğe intrauterin dönemde geçtiğini, 195 (%47.2)’i doğum esnasında ve 92 (%22.3)’si postnatal dönemde geçtiğini ifade etti. Katılımcıların
187 (%85.4)’sinin bebeğin emzirilmesinde sakınca olmadığını belirtti. 184 (%84) hekim gebelik döneminde annelere hepatit B enfeksiyonu taraması yapıldığını, 143
(%65,3) hekim HBsAg ve AntiHBs negatif olan gebeye gebelik döneminde hepatit B aşısı yaptırdığını belirtti. Katılımcıların 156 (%36.4)’sı HBsAg pozitif tespit edilen
gebeyi enfeksiyon hastalıkları veya gastroenteroloji uzmanına yönlendirdiğini, hepatit B’li anne bebeğine hepatit B aşısı ve hepatit B immünglobulin yapılmalıdır diyen
hekimlerin sayısı sırasıyla 178 (%40.6) ve 197 (%45) idi. Hepatit B’li anneden doğan bebeğin takibinde 163 (%38.5) hekim “HBsAg pozitif saptanan bebeği pediatrik
enfeksiyon kliniğine yönlendiririm”, 76 (%18) hekim “hepatit B aşı uygulamasından sonra AntiHBs bakarım”, 72 (%17) hekim “hepatit B aşı uygulamasından sonra
HBsAg bakarım” ve 112 kişi “AntiHBs<10IU/ml olan bebeklere bir kür aşı daha uygularım” şeklinde ifade etti.
Sonuç Gebelik ve bebek takiplerinin düzenli olarak yapıldığı birinci basamak sağlık kurumlarında görev yapan aile hekimlerinin maternal hepatit B virüs enfeksiyonu
yönetimi konusunda bilgi eksiklikleri söz konusudur. Gebe ve bebeklerin takibi konusunda aile hekimlerine eğitimler verilmeli, takip süreçlerine yardımcı olacak
algoritmalar oluşturulmalı ve Sağlık Bakanlığı politikaları içerisine dahil edilmelidir.
Anahtar
kelimeler
aile hekimi, hepatit B, gebelik, HBsAg taraması, hepatit B immunglobulin